W niedzielę wybory samorządowe. Oto najważniejsze informacje i porady

Właściwie te wybory powinny się odbyć jesienią zeszłego roku. Pokrycie się terminów z wyborami parlamentarnymi jednak sprawiło, że te samorządowe zostały przeniesione na wiosnę, a rządzący samorządami od pięciu lat dostali kilka miesięcy władzy "gratis".

Od 2018 roku radnych gminy, powiatu i sejmików wojewódzkich, a także wójtów, burmistrzów i prezydentów miast wybieramy co pięć lat. Do 2018 r. kadencja organów samorządowych była krótsza - trwała 4 lata.

Radni mogą ubiegać się o reelekcję w każdych kolejnych wyborach. Wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast są od 2018 r. związani zasadą dwukadencyjności – mogą ubiegać się o reelekcję tylko raz. Przepisy te dotyczą kadencji, które rozpoczęły się w 2018 r., to znaczy, że kadencja 2018-2023 jest pierwszą, która liczy się do maksymalnie dwóch kadencji. Dlatego osoby, które są wójtami, burmistrzami czy prezydentami od wielu kadencji, mogą raz jeszcze ubiegać się o ten urząd. Dotyczy to m. in. prezydenta Torunia Michała Zaleskiego. Nie ma przeszkód w jego starcie w tegorocznych wyborach, choć ma świadomość, że w przypadku reelekcji będzie to jego ostatnie pięć lat w dotychczasowej roli.

W lokalu wyborczym otrzymamy trzy kartki do głosowania. Na każdej z nich możemy postawić tylko jeden krzyżyk. Wybierać będziemy:

• radnych do sejmiku województwa,
• radnych do rady gminy, powiatu lub miasta,
• prezydenta, wójta lub burmistrza

W przypadku, gdyby w wyborach na prezydenta, wójta lub burmistrza żaden z kandydatów nie przekroczyłby 50 procent głosów odbędzie się druga tura głosowania z udziałem dwójki, która miała najlepszy wynik. Zaplanowano ją na 21 kwietnia.

W celu sprawdzenia swojego okręgu wyborczego, wchodzimy na stronę PKW w Internecie (pkw.gov.pl), wybieramy zakładkę "Wybory samorządowe 2024 - serwis informacyjny", następnie klikamy w link "Wyszukiwarka obwodów" i w polu wyszukiwarki wpisujemy swój adres zameldowania lub klikamy odpowiednio albo na mapkę, wybierając województwo, w którym mieszkamy, albo wybieramy nasze województwo z listy obok mapki. Dalej analogicznie postępujemy z wyborem powiatu i miasta lub gminy.

Zanim pójdziemy głosować, warto upewnić się, gdzie znajduje się nasz lokal wyborczy. Najlepiej sprawdzić to w jeden z dwóch sposobów:

• w wyszukiwarce obwodowych komisji wyborczych przygotowanej przez Państwową Komisję Wyborczą, dostępnej: https://wybory.gov.pl/samorzad2024/pl/obwodowe/wyszukiwarka?obszar=46300
• korzystając z portalu mObywatel w przeglądarce: https://www.gov.pl/web/mobywatel/mobywatel-w-przegladarce1 lub w aplikacji wybierając z menu Twoje dane, następnie Centralny Rejestr Wyborców.

Kodeks wyborczy wskazuje jasno, kto ma czynne prawo wyborcze ma w wyborach do organów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego. W wyborach mogą uczestniczyć tylko osoby pełnoletnie, posiadające aktywne prawo wyborcze oraz ujęte w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego. Co ciekawe - są różnice w tym, kto może głosować w wyborach do rady powiatu i sejmiku województwa, a pozostałymi. są to:

• do rady gminy – obywatel polski, obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim oraz obywatel Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze tej gminy,
• do rady powiatu i sejmiku województwa – obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, oraz stale zamieszkuje na obszarze, odpowiednio, tego powiatu i województwa,
• w wyborach wójta w danej gminie – osoba mająca prawo wybierania do rady tej gminy.

A kto nie może głosować?

• osoba pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
• osoba pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
• osoba ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.

Głosować można też korespondencyjnie lub przez pełnomocnika. Terminy zgłoszenia chęci głosowania w ten sposób jednak już minęły.

Kampania wyborcza może trwać do 5 kwietnia, do północy. Potem do chwili rozpoczęcia głosowania obowiązuje cisza wyborcza.

W dniu wyborów samorządowych, czyli w niedzielę 7 kwietnia, komunikacja miejska w Toruniu będzie bezpłatna.

Darmowe przejazdy będą obowiązywać przez cały dzień wyborów, a nie tylko w godzinach głosowania, w strefie I - czyli na terenie miasta Torunia. Decyzję w tej sprawie podjęła Rada Miasta Torunia podczas sesji RMT 21 września 2023 roku. Początkowo projekt przewidywał wprowadzenie bezpłatnych przejazdów w dniu wyborów parlamentarnych 2023 - tj. 15 października 2023, jednak po dyskusji radni zdecydowali, że wprowadzą to rozwiązanie także podczas każdych kolejnych wyborów i referendów.

Celem przyjętej uchwały jest zapewnienie mieszkańcom łatwego dojazdu do lokali wyborczych, przez co może zwiększyć się frekwencja.

W wyborczą niedzielę osoby z niepełnosprawnościami zamieszkałe w Toruniu będą mogły skorzystać z bezpłatnych przewozów do i z lokali wyborczych w godzinach 7 - 21. Organizatorem transportu jest Urząd Miasta Torunia.

Uprawnione do skorzystania z transportu w dniu wyborów są osoby z widoczną dysfunkcją narządu ruchu, w pierwszej kolejności na wózkach inwalidzkich i niewidome, wraz z opiekunem oraz pozostałe osoby o orzeczonym stopniu niepełnosprawności z tytułu schorzeń narządu ruchu. W przypadku gdy dysfunkcja nie jest widoczna, zamawiający przewóz winien okazać kierowcy orzeczenie komisji lekarskiej potwierdzające niepełnosprawność ruchową.

Zamówienia na usługi przewozowe należy kierować do przewoźnika do dnia wyborów, pod nr tel. 505 472 652.

Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu