Zamkowe zwane Łasińskim

W naszym cotygodniowym cyklu dotyczącym rzek i jezior okolic Grudziądza przedstawiamy dziś Jezioro Zamkowe położone w obrębie Łasina.

Jezioro Zamkowe wzięło swą nazwę stąd, że przez wiele lat wchodziło w skład komturii zamku w Rogóźnie.

<!** reklama>Obecnie jest częścią Pojezierza Iławskiego i znajduje się na wysokości 83 m. n. p. m. Jezioro jest akwenem stosunkowo płytkim, zanikającym, o brzegach w dużym stopniu zarośniętych i trudno dostępnych. Okolice jeziora też są płaskie i bezleśne.

Powierzchnia jeziora wynosi 155,5 ha, długość 4,9 km, szerokość od 100 do 800 m, maksymalna głębokość osiąga 5 m. Rzeczka Łasinka łączy jezioro Zamkowe z Osą.

W źródłach historycznych jezioro po raz pierwszy wymieniane jest w 1293 roku jako „Iaccum Lessin”. W 1298 roku widnieje na krzyżackim przywileju dla założyciela miasta Łasina Jana de Nemore. W okresie panowania krzyżackiego jezioro to podlegało komturom i wójtom z Rogóźna. Prawo połowów w nim otrzymywali w tym czasie niektórzy okoliczni rycerze. Na przełomie XV i XVI wieku, już pod panowaniem polskim, dochodziło do ostrych sporów między starostami rogozińskimi a mieszczanami Łasina o korzystanie z zasobów jeziora. Dopiero król Zygmunt August ostatecznie uregulował sporne kwestie.

Lustracja starostwa rogozińskiego z 1565 roku tak je opisuje: „Jezioro miejskie w starostwie rogozińskim, długie i szerokie na dwa morgi, toni przewłocznych 3. Mieszczanie łasińscy mają na to jezioro przywilej od króla Zygmunta Augusta, lecz gdy własnej sieci nie mają, łowią siecią zamkową i otrzymują połowę ryb. Dochód dla zamku ze sprzedaży ryb około 10 grzywien”. W innym miejscu tej Lustracji czytamy: „Jezioro w granicach tego miasteczka Lasinske przezwane, którego jest mile na dłuż, poprzecz na miescach niektórych szerokie, na drugich wąskie, z którego jeziora rybacy czasu letniego łowienia płacą mc. 20”.

W czasach nam współczesnych jezioro Zamkowe było dla mieszkańców Łasina miejscem letniego wypoczynku i rekreacji. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku nastąpiła degradacja biologiczna jego wód. Z tego powodu decyzją władz sanitarnych niedostępne było dla plażowiczów i amatorów kąpieli.

Na północny zachód od jeziora Zamkowego znajduje się liczące 18 hektarów jezioro Małe.