Żużlowa Jawa kończy swój sen

Bez silników Jawy żużlowcy sobie poradzą. Większym problemem może być brak ram do motocykli, które także produkowała firma z Pardubic.

Jawa powstała w 1929 roku. Wtedy to Janecek i Wanderer (nazwa firmy od pierwszych dwóch liter nazwisk obu panów) założyli przedsiębiorstwo produkujące motocykle, motorowery, a także samochody.

<!** reklama>Jednak kibicom czarnego sportu znana jest przede wszystkim z produkcji kompletnych motocykli żużlowych.

- Firma ostro weszła na polski rynek w połowie lat sześćdziesiątych - wspomina w rozmowie z „Przeglądem Sportowym” Zenon Plech, indywidualny wicemistrz świata z 1979 roku. - Maszyna spisywała się nieźle, skoro rewolucja technologiczna w latach siedemdziesiątych nie wyparła Czechów z rynku. Pojawiły się motocykle typu Wesley i Godden, które sprawowały się bardzo dobrze, ale one już dawno zniknęły, a Jawa ciągle się trzymała.

Jeszcze w 1994 roku w finale indywidualnych mistrz świata w Vojens całe podium zajęli zawodnicy jeżdżący na Jawie (Tony Rickardsson, Hans Nielsen, Craig Boyce). Z biegiem lat żużlowcy zaczęli jednak odwracać się od czeskiej maszyny i korzystać z włoskiego GM-a. Dlaczego tak się działo?

- Aby silnik Jawy działał jak należy, trzeba było dokonać w nim wielu zmian - mówi naszej gazecie Tomasz Suskiewicz, były mechanik 6-krotnego mistrz globu Tony’ego Rickardssona. - Wyjmowało się niektóre części i wkładało podzespoły z GM. Niektórzy, jak Kenneth Bjerre, który jeszcze rok temu ścigał się na Jawie, budowali własne głowice. To nie miało sensu. Przy GM nie było tylu problemów - dodaje.

- Zarząd Jawy nie słuchał uwag tunerów i zawodników, cały czas tkwił w socjalistycznych nawykach - zauważa Jacek Gajewski, menedżer żużlowy.

Skończyło się na tym, że firma z Pardubic ogłosiła bankructwo. Możną ją kupić za milion euro, ale chętnych brak.

<!** Image 2 align=none alt="Image 203817" sub="Duńczyk Kenneth Bjerre jako ostatni ze światowej czołówki korzystał z silników Jawy. Dokonywał w nim jednak wielu przeróbek [Fot.: Jarosław Pabijan]">Bez silników Jawy światowy speedway sobie poradzi, bo zdecydowana większość zawodników i tak korzysta z GM. Gorzej z ramami do motocykli. Około 60 procent żużlowców ściga się na tych wyprodukowanych przez Jawę, pozostali korzystają z usług innej czeskiej firmy - Stuhy (co ciekawe też z Pardubic).

- My korzystamy z Jaw, która jest twardsza od Stuhy i bardziej pasuje do stylu jazdy Emila Sajfutdinowa - kontynuuje Suskiewicz, obecnie menedżer Rosjanina. - Swego czasu kupiliśmy od Jawy większą liczbę ram, więc jakoś sobie poradzimy.

Zapasy jednak kiedyś się skończą. Co wtedy? Przesiadka na Stuhę? A może powstanie coś nowego? Nad nową ramą pracuje ponoć polska firma Promex.

- Wyprodukowanie nowego modelu nie jest takie proste. Cały pic polega na tym, aby znaleźć odpowiedni materiał. Jawa miała niepowtarzalny... - kończy Tomasz Suskiewicz.