Chata szuka gospodarza

Drewniany dom kryty strzechą, z bielonymi ścianami, skrzypiącą drewnianą podłogą... Marzenie spragnionych ciszy mieszczuchów? A może raczej problem blokujący sprzedaż ziemi?

<!** Image 3 align=none alt="Image 193771" sub="Chata w Złotorii czeka na zainteresowanie potencjalnych kupców / Fot.: Jacek Smarz">- Od kilku lat staramy się sprzedać działkę w Złotorii. Grunt położony jest tuż nad Drwęcą, zatem zainteresowanych pojawia się wielu, wszyscy jednak jak dotąd rezygnują widząc stojący na nim stary drewniany dom - narzekają Bernadetta Gąska i Elżbieta Kowalewska, właścicielki ziemi i pięknej chaty przy ulicy Toruńskiej w Złotorii. - Co mamy z tym zrobić? My przez ten dom nie możemy sprzedać ziemi, choć gotowe byłybyśmy oddać chatę za symboliczną złotówkę, byle tylko ktoś ją stąd zabrał.

Teoretycznie najwłaściwszym adresem przy tego typu problemie wydaje się być muzeum etnograficzne. Te toruńskie jednak, choć szykuje się do budowy trzeciego parku etnograficznego, nie jest w stanie zaopiekować się domem. W Toruniu, obok arsenału, nie ma już miejsca, podobnie zresztą jak w Kaszczorku. Park w Nieszawce poświęcony będzie natomiast menonitom, a tam stara chata wodniaków ze Złotorii nie pasuje.

- Zdarzało się, że ludzie, dla których taka chata była marzeniem życia, dzwonili do nas i pytali, czy wiemy coś o tym, by jakiś taki obiekt był przeznaczony na sprzedaż - mówi Ewa Tyczyńska, kierownik Działu Architektury i Parków Etnograficznych Muzeum Etnograficznego w Toruniu. - Być może w tym przypadku będzie podobnie, dom jest całkiem nieźle zachowany.

Nie jest indywidualnie wpisany do rejestru zabytków, ale na wniosek właściciela zawsze można takiego wpisu dokonać, co pozwoli ubiegać się o różne dotacje na przeniesienie i remont.

<!** reklama>Chata, choć przykryta eternitem, zachowała pod nim oryginalną więźbę dachową, z wyraźnie widocznymi znakami ciesielskimi na belkach. W tym otoczeniu doskonale prezentuje się piękny stary komin z wędzarnią. Wewnątrz zachowały się m.in. piece i piwniczka, niektóre okna wciąż są ozdobione okiennicami.

Ściany chaty najprawdopodobniej kryją natomiast bardzo interesującą ciekawostkę, mianowicie fragment kadłuba berlinki, czyli barki królującej kiedyś na wszystkich okolicznych rzekach i kanałach.

- W opowieściach starych wodniaków często pojawiały się informacje o tym, że drewno z rozbieranych barek służyło później do budowy domów - mówi Artur Trapszyc, kierownik Działu Rybołówstwa i Zajęć Wodnych MET.

Solidne drewno doskonale zniosło próbę czasu, jaka jednak czeka go przyszłość? Konserwatorzy na rozbiórkę się nie godzą, dla właścicieli dom jest jednak źródłem problemów. Będzie tak stał, aż się ostatecznie rozpadnie? Ma szczęście, że gospodarze nie chcą się go pozbyć za wszelką cenę, podtrzymują to, że są gotowi sprzedać dom za symboliczną złotówkę, byle tylko znalazł się ktoś, kto go sobie zabierze.

Nie jest to operacja łatwa, toruńskie Muzeum Etnograficzne służy jednak pod tym względem wsparciem merytorycznym, a doświadczenie tej placówki jest pod tym względem duże, przecież muzeum szykuje się właśnie do operacji przenoszenia chat menonickich.

Warto wiedzieć - Komu chata, komu?

Gdyby ktoś z Czytelników „Nowości” był zainteresowany drewnianym domem z bogatą historią, proszony jest o kontakt z redakcją. Najlepiej uczynić to elektronicznie pisząc pod adresem: [email protected] lub dzwoniąc pod nr tel. 56-611-81-11, od poniedziałku do piątku, w godz. 13-17.