Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Haseł na murze toruńskiej rzeźni nie zniszczyła bezpieka. Zlikwiduje je deweloper?

Szymon Spandowski
Szymon Spandowski
Stanisław kuczorski przy haśle, które wymalował na murze toruńskich zakładów mięsnych w listopadzie 1981 roku, czyli prawie 38 lat temu
Stanisław kuczorski przy haśle, które wymalował na murze toruńskich zakładów mięsnych w listopadzie 1981 roku, czyli prawie 38 lat temu Szymon Spandowski
Wiemy, kto i kiedy namalował antykomunistyczne hasła na murze zakładów mięsnych w Toruniu. Wiemy, dlaczego napisy tak dobrze się zachowały. Nie wiemy jednak, czy przetrwają nasze czasy. Mur jest przeznaczony do rozbiórki. Znacznie gorzej zachowane hasła na murze Przyczółka Mostowego przy Dworcu Głównym czekają na wpis do rejestru zabytków, a co z tymi z muru Tormięsu?

„TV kłamie”, „Mięso i mydło dla narodu”. Takie hasła pojawiły się na murze toruńskich zakładów mięsnych 11 listopada 1981 roku.

Skąd wiadomo, że akurat wtedy? Dzięki upoważnieniu wystawionemu przez Zarząd Regionalny NSZZ „Solidarność”. Dokument opieczętował i podpisał Zbigniew Iwanów, wiceprzewodniczący toruńskiej „Solidarności”.

A jak to się stało, że napisy w takim dobrym stanie przetrwały do naszych czasów?

Polecamy

- To była bardzo dobra farba z Towimoru, służyła do malowania statków - śmieje się Stanisław Kuczorski, który niemal czterdzieści lat temu te i wiele innych haseł wymalował.

Robota była oficjalna, ale „malarze” i tak cały czas mieli towarzystwo.

Polecamy

- Jeździli za nami taką szarą nysą i zamalowywali - wspomina pan Stanisław. - Takiej dobrej farby jednak nie mieli i chociaż nasz napis był zamalowywany wiele razy, i tak go widać.

Pytanie, jak długo? Z Tor-mięsu ocalał już tylko okalający go mur, a i on ma zostać zburzony. Jedyną pamiątką po rzeźni miejskiej ma być brama. Ktoś może powiedzieć, że murów ci u nas dostatek, jednak tego typu napisów ocalało tylko kilka. Znacznie gorzej zachowane hasła wymalowane prawdopodobnie przez tę samą ekipę na Przyczółku Mostowym obok Dworca Głównego mają szansę trafić do rejestru zabytków. Wniosek w tej sprawie złożył Komitet Solidarni - Toruń pamięta.

- Może te fragmenty muru można by było chociaż gdzieś przenieść? - zastanawia się Stanisław Kuczorski.

Autor napisu mieszka dziś na stałe w Norwegii. W kraju, gdzie podobne pamiątki, zachowane na murach hasła antyfaszystowskie z czasów II wojny światowej, pozostają do dziś na swoich miejscach. Chronione. Osłonięte specjalnymi szybami bądź gablotami...

POLECAMY

Tylko widoczny pieszy jest bezpieczny. W zeszłym roku MZD postawiło w Toruniu 78 nowych lamp przy 40 przejściach. W tym roku doświetli kolejne 42. Tymczasem radny Bartłomiej Jóźwiak ma ciekawy pomysł: aktywne przejścia dla pieszych.- Aktywne przejścia to instalacje, które wzbudzają światło na pasach, gdy wkracza na nie pieszy. Są już w innych miastach. To tańsze rozwiązanie niż wielogodzinne oświetlanie po zmroku. Taki system sprawdziłby się tam, gdzie na długich prostych rozpędzają się kierowcy. Np. przy Szosie Lubickiej. Tam, gdzie w Nowy Rok 2018 taksówkarz zabił dwoje pieszych emerytów - mówi radny Bartłomiej Jóźwiak (Koalicja Obywatelska).Radny wniosek złożył na ostatniej sesji i urzędnicy go rozważą. Miejski Zarząd Dróg zapewnia, że bezpieczeństwo pieszych traktuje priorytetowo. - W ub.r doświetliliśmy te najbardziej niebezpieczne przejścia, wytypowane przez policję i Komisję Organizacji i Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Dodatkowe 78 lamp ustawiliśmy w rejonie  40 przejść dla pieszych. Zamontowaliśmy tam lampy ledowe o mniejszym zużyciu energii. W tym roku ustawimy  84 lampy na 42 przejściach dla pieszych - podkreśla Rafał Wiewórski, szef MZD.Które przejścia będą doświetlone w tym roku? Sprawdź LISTĘ----------->POLECAMYInformacje z dróg - wypadki i utrudnieniaProces żonobójcy. Zabił na oczach dzieckaZmiany na Olsztyńskiej. Powód? Spora inwestycja

Oświetlone przejścia dla pieszych w Toruniu. Gdzie się pojaw...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści (5) - oszustwo na kartę NFZ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nowosci.com.pl Nowości Gazeta Toruńska