Jak długo trzeba płacić alimenty? Czytelnicy pytają, adwokat Edyta Bocianiak odpowiada

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody dziecka z majątku dziecka wystarczą na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (art. 133 par. 1). - W orzecznictwie podkreśla się, że osiągnięcie pełnoletności przez dziecko nie wyłącza obowiązku alimentacyjnego - zaznacza na wstępie adwokat Edyta Bocianiak z Torunia.

Obowiązek alimentacyjny każdego z rodziców względem dziecka istnieje niezależnie od tego czy pochodzi ono z małżeństwa czy też jest dzieckiem pozamałżeńskim. Pamiętajmy, że obowiązek alimentacyjny ojca istnieje od chwili urodzenia dziecka, a nie dopiero od daty jego uznania lub prawomocnego orzeczenia sądu. Oznacza to, że nawet gdy toczy się postępowanie o uznanie dziecka to alimenty zostaną zasądzone od czasu urodzenia dziecka , a nie od momentu uprawomocnienia się orzeczenia o uznaniu dziecka.

- Często słyszę od osób, które zdecydowały się na samotne rodzicielstwo, że ,,nic od niej lub od niego nie chcę”. Podkreślam w takiej sytuacji zawsze, że to jest uprawnienie dziecka, a nie rodzica. Nie można zatem pozbawiać małoletniego jego prawa. Zgodnie z utrwalona linią orzecznictwa zasadą jest, że małoletnie dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, a zatem dziecko ma prawo do alimentów. Rodzice nie mogą uchylić się od tego obowiązku względem dziecka, które nie może samodzielnie się utrzymać tylko dlatego, że stanowi to dla nich nadmierny ciężar. Są zobowiązani podzielić się z dziećmi nawet najmniejszymi dochodami - podkreśla adwokat Edyta Bocianiak.

Problemy pojawiają się na etapie ustalenia obowiązku alimentacyjnego, ale i jego uchylenia. - Chcę zwrócić uwagę na błędne przeświadczenie rodziców, iż obowiązek alimentacyjny w stosunku do dziecka ustaje z mocy prawa w momencie osiągnięcia przez dziecko 18 roku życia lub wieku 26 lat, czy też skończenia studiów. Tak nie jest - mówi prawniczka.

Zgodnie z treścią art. 133 par. 3 Kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem pełnoletniego dziecka jeżeli jest ono połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się.

- Obowiązek alimentacyjny rodziców trwa do chwili osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. A zatem osiągnięcie przez dziecko pełnoletności nie decyduje o uchyleniu tego obowiązku. Podobnie jak zawarcie przez dziecko małżeństwa nie stanowi podstawy z mocy prawa do złożenia pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego rodziców, gdyż decydującym kryterium jest tu samodzielność utrzymania się - objaśnia adwokat Edyta Bocianiak.

Co ważne, nie wyłącza obowiązku alimentacyjnego rodziców niemożność samodzielnego utrzymania się przez pełnoletnie dziecko, które ma orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy. Podkreśla się i coraz częściej zapadają orzeczenia oddalające pozwy rodziców o uchylenie alimentacji względem dziecka, którego niezdolność do pracy jest następstwem alkoholizmu albo narkomanii – każda taka sprawa jest dokładnie analizowana w kontekście zasad współżycia społecznego (tu ważne: świadczenie alimentacyjne nie może być przeznaczane na zdobycie środków odurzających przez dziecko).

Zdarza się, że dziecko studiuje i pracuje jednocześnie. Rodzice często są przekonani, iż stanowi to z mocy prawa przesłankę do wystąpienia przez rodzica z pozwem o uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego. Dziecko, które osiągnęło pełnoletność i nadal kształci się, ale praca nie pozwala mu na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów. -A zatem taki pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego po analizie dokładnej stanu faktycznego nie będzie w sądzie zasługiwał na uwzględnienie - uprzedza adwokat Edyta Bocianiak.

Rodzice mogą jednak uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem pełnoletniego dziecka jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się.

Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego składa się do Wydziału Rodzinnego Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka lub jego pobytu. Do pozwu należy załączyć akt urodzenia dziecka, wskazać okoliczności istotne dla sprawy (wskazać, że pełnoletnie dziecko ma możliwości samodzielnego utrzymania się), dołączyć dokument, na podstawie którego alimenty zostały orzeczone (wyrok sądu).

W pozwie należy również wskazać wartość przedmiotu sporu za jeden rok (alimenty miesięczne pomnożone przez dwanaście miesięcy), a jeżeli świadczenie alimentacyjne trwa krócej niż rok - za czas trwania. Od wartości przedmiotu sporu zostanie obliczona opłata sądowa, którą należy uiścić od pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.

Czytaj więcej artykułów tego autora >>> TUTAJ <<<<

WAŻNE. Koszty sądowe. Wnosząc o uchylenie alimentów nie jesteś z nich zwolniony!

Postępowanie alimentacyjne nie jest całkowicie zwolnione od kosztów sądowych. Korzysta z tego strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych oraz strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów. Natomiast rodzic żądający uchylenia obowiązku alimentacyjnego lub obniżenia alimentów względem dziecka nie jest z mocy prawa zwolniony od kosztów sądowych (wpisu sądowego, kosztów zastępstwa procesowego).

Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego podlega opłacie na zasadach ogólnych, a wysokość opłaty ustala się w oparciu o art. 13 ustawy o kosztach cywilnych, która uzależniona jest od wartości przedmiotu sporu. Dla przykładu: gdy alimenty za rok mieszczą się w przedziale od 4000 zł do 7500 zł, to opłata od pozwu wynosi 400 zł. Natomiast jeżeli wartość przedmiotu sporu przekraczać będzie 20.000 zł to należy ustalić opłatę w wysokości 5 proc.