Mieszkańcy Kujaw i Pomorza nie donoszą już na potęgę do skarbówki. Skąd ta nagła przemiana?

- Być może w czasie pandemii jest mniej powodów do tego, żeby składać donosy, bo gospodarka nie funkcjonuje tak jak wcześniej - komentuje dr Jacek Matarewicz, ekspert BCC. - Rzadziej też dochodzi do interakcji międzyludzkich. Na pewno instytucji donosów nie należy nadużywać ani robić z niej narzędzia zemsty. Ona ma po prostu poprawiać funkcjonowanie państwa.

Oni przecież tylko "uczciwie donoszą"...

Według danych zebranych we wszystkich izbach administracji skarbowej w Polsce, w pierwszym kwartale tego roku złożono ok. 11,5 tys. donosów. Wpłynęło ich o ok. 7 proc. mniej w porównaniu z takim samym okresem ubr., gdy było ich 12,2 tys.

"Uczciwym donoszeniem w trosce o dobro państwa" zajmuje się także mniej mieszkańców naszego regionu.

- W pierwszym kwartale 2020 roku otrzymaliśmy 789 takich sygnałów, z tego 92 drogą telefoniczną, 171 to e-maile, a 526 informacje otrzymane w inny sposób - mówi "Pomorskiej" Bartosz Stróżyński, rzecznik Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy. - Z kolei dane za pierwszy kwartał tego roku prezentują się następująco: wpłynęły 662 donosy, 86 przez telefon, 190 wiadomości elektronicznych i - 386 innych.

Jednak urzędnicy skarbowi, nauczeni wieloletnim doświadczeniem, są powściągliwi w ocenach czy taki spadkowy trend może się utrzymać ma dłużej.

- Porównując kwartał do kwartału, faktycznie mamy do czynienia ze spadkiem liczby takich informacji. Natomiast może okazać się, że gdy zestawimy się rok do roku, to takiego spadku nie będzie. Trudno powiedzieć dlaczego teraz jest mniej donosów, gdyż IAS w Bydgoszczy nie prowadzi tego typu analiz - dodaje Stróżyński.

Urzędnicy je weryfikują, ale większość nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości. Portal MondayNews podaje przykład donosu, z którego wynikało, że właściciel mieszkania nie odprowadzał podatku od najmu. Okazało się zaś, że składał do urzędu skarbowego zeznania podatkowe i płacił właściwą daninę. Jedna z ciekawszych spraw, pozytywnie zweryfikowanych, dotyczyła wydatków związanych z prywatnymi wycieczkami zagranicznymi. Zostały one ujęte w kosztach uzyskania przychodów z działalności gospodarczej.

Można przyjąć, że średnio 15 proc. zawiadomień zawiera nieprawdziwe informacje.

- Są zarówno anonimowe, jak i podpisane, przy czym te zawierające faktyczne dane nadawcy stanowią zdecydowaną mniejszość - podkreśla Kinga Błaszczyńska, główny specjalista Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy. - Systematycznie zwiększa się liczba tzw. donosów podpisanych fikcyjnymi danymi. - Treść donosów wskazuje często na emocjonalny stosunek zawiadamiającego. Można się zatem domyślać, że przekazują je najczęściej osoby skonfliktowane ze sobą w codziennym życiu, spokrewnione, sąsiedzi, byli wspólnicy i pracownicy.

Jest dłużnikiem, a buduje dom. Jak to?

Oto przykłady donosów od mieszkańców Kujaw i Pomorza z ostatnich miesięcy:

"Chciałbym poinformować o prowadzeniu działalności gospodarczej bez zgłoszenia przez X zamieszkałą w Y, polega ona na wykonywaniu usług manicure, pedicure i kosmetycznych oraz sprzedaży kosmetyków. Swoje usługi i towary ogłasza naFacebooku. Załączam screeny z ofertami usług (cenami) i sprzedaży kosmetyków przez X. Osoba ta jest zarejestrowana jako bezrobotna".

"Zwracam się do urzędu, by sprawdzić podatników X i Y zamieszkałych w X, którzy budują dom mieszkalny, choć nie posiadają legalnego zatrudnienia. X utrzymuje się z świadczeń socjalnych, a Y jest dłużnikiem alimentacyjnym, a buduje dom swojej konkubinie. X pokazuje budowę domu na Facebooku. Dołączam zdjęcia z portalu".