W Toruniu działała grupa twórców, która na trwałe wpisała się do historii polskiej fotografii artystycznej. Teraz „Zero-61” wraca poprzez wystawę w CSW, nawiązującą do wydarzenia sprzed 41 lat.
<!** Image 2 align=right alt="Image 157142" sub=" Antoni Mikołajczyk, „Koszula”
(obiekt), Kuźnia 1969 ">Razem przecierali nowe ścieżki polskiej fotografii. Ich ostatnie wspólne przedsięwzięcie odbyło się 41 lat temu.
Dzięki najnowszej wystawie w Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” jest szansa, aby odkryć je jeszcze raz - na nowo. Grupa działała
zaledwie przez osiem lat,
od 1961 do 1969 roku. W tym czasie udało jej się jednak na trwałe zapisać się na kartach historii polskiej fotografii. Czesław Kuchta, Jerzy Wardak, Józef Robakowski, Wiesław Wojczulanis, Roman Chomicz i Lucjan Oczkowski - to oni byli pierwszymi członkami artystycznej Grupy „Zero-61”. Nazwa pochodzi od roku założenia. Wszyscy założyciele grupy wywodzili się z Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Nieco później dołączyli do nich jeszcze Andrzej Różycki, Antoni Mikołajczyk, Wojciech Bruszewski oraz Michał Kokot. Grupa stanowiła przez lata wąskie grono przyjaciół i znajomych.
<!** reklama>Co było w ich twórczości takiego szczególnego? Charakter ich artystycznych działań był zarówno
eksperymentatorski jak i tradycyjny.
<!** Image 3 align=left alt="Image 157142" sub=" Wystawa „Kuźnia 1969” ">Za fotografią tradycyjną w ramach grupy opowiadali się Czesław Kuchta i Jerzy Wardak, poszukiwania o awangardowym charakterze stymulował Józef Robakowski, a w późniejszym okresie również Wojciech Bruszewski.
Na odbitkach przeprowadzali unikatowe zabiegi, polegające na alternatywnym wywoływaniu, malowaniu lub rysowaniu po kliszy. Jerzy Wardak, Józef Robakowski, Czesław Kuchta i Michał Kokot eksperymentowali również z fotomontażem, a Kuchta ponadto z techniką barwnego reliefu.
Od 1964 roku życie towarzysko-artystyczne skupiało się w pracowni tego ostatniego przy ulicy Rabiańskiej w Toruniu.
Cała grupa pozostawała w pewnej artystycznej opozycji do oficjalnej fotografii, prezentowanej przez członków Związku Polskich Artystów Fotografików. Mimo to niektórzy członkowie Grupy „Zero-61” stali się później członkami ZPAF-u. Pierwszy wstapił do niego Jerzy Wardak w 1965 roku.
Warto przypomnieć, że Grupa „Zero-61” współpracowała z poetą Januszem Żernickiem. Bardzo często jego wiersze były inspiracją lub ilustracją do wielu fotografii, prezentowanych podczas wystaw.
Ostatnia wspólna wystawa
grupy toruńskich fotografików odbyła się w maju 1969 roku w budynku starej kuźni przy ulicy Podmurnej 32. I właśnie do tego wydarzenia odwołuje się najnowsza ekspozycja w CSW.
<!** Image 4 align=right alt="Image 157142" sub=" Grupa „Zero-61” w czasie wystawy ">Na wystawie zatytułowanej po prostu „Kuźnia” zobaczymy fotografie, obiekty oraz formy filmowe Wojciecha Bruszewskiego, Michała Kokota, Czesława Kuchty, Antoniego Mikołajczyka, Józefa Robakowskiego, Andrzeja Różyckiego i Jerzego Wardaka. Dla artystów, już wówczas funkcjonujących pomiędzy Toruniem a Łodzią, był to moment kluczowy, ponieważ niepowodzeniem zakończyło się dla nich zawiązanie nowej grupy - „Zero-69”. Od maja 1969 każdy z nich podążył już własną drogą.
Wystawa była wyjątkowa jeszcze z innego powodu. Poprzez swój charakter i kontekst podejmowała swego rodzaju grę z konwencją budowania ekspozycji.
Sam wybór miejsca był już na owe czasy dość nietypowy. Artystyczne prace w scenerii byłej pracowni kowala? A dlaczego nie? Niezwykły artystyczny efekt przyniosło zestawienie surowej architektury starego budynku z obiektami artystycznymi, znalezionymi na miejscu rzeczami oraz fotografiami rozmieszczonymi w nieładzie na podłodze, na ścianach lub przybitymi do drzwi. Prace skomponowano tak, aby
zatrzeć granice
między zdjęciem, przedmiotem oraz otoczeniem. Z dzisiejszego punktu widzenia bliżej było tej wystawie do intermedialnej instalacji.
Warto zaznaczyć, że wystawa była na tyle radykalna, że swoje prace pokazali na niej tylko: Józef Robakowski, Wojciech Bruszewski, Antoni Mikołajczyk, Andrzej Różycki i po wahaniach także Czesław Kuchta.
Gdzie, kiedy?
Wernisaż wystawy pt. „Kuźnia” odbędzie się w CSW „Znaki Czasu” dziś (w piątek) o godz. 19. Wstęp jest wolny. Wystawa będzie czynna do 14 listopada.
Strefa Biznesu: Rewolucyjne zmiany w wynagrodzeniach milionów Polaków
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
