Muzeum w Toruniu okradane przez 9 lat. Radni spokojni o zbiory i kontrolę - po spotkaniu w placówce

TORUŃ NA OBCASACH – zobacz nasz nowy cykl

Były już kustosz Adam M., oskarżony o kradzież 194 cennych monet, odpowiadać będzie przed Sądem Okręgowym w Toruniu. Wraz z nim Andrzej R., numizmatyk ze starówki, któremu według ustaleń śledczych miał skarby sprzedawać. Ten wystawiał je na krajowych i zagranicznych aukcjach. Numizmaty warte były 1,46 mln zł.

Łącznie przez 9 lat z Muzeum Okręgowego w Toruniu zginęło 361 zabytkowych monet. Najstarsza pochodziła z XIII wieku. Wszystkie w opinii biegłych stanowiły dobra szczególnie cenne dla kultury. Dotąd odzyskano tylko 59 z nich, a kolejnych 16 namierzono.

Wątki śledztwa dotyczące niezgłoszenia faktu braku monet (nastąpiło to z dużą zwłoką) i braku nadzoru ze strony dyrekcji Prokuratura Okręgowa w Toruniu umorzyła. Do tej sprawy, ze szczegółami i w kontekście innych placówek miejskich w Toruniu, wrócimy w piątkowych "Nowościach". Jak się ma natomiast bezpieczeństwo zbiorów obecnie?

W czwartek, 25 sierpnia, w muzeum stawili się dwaj radni, którzy od początku interesowali się sprawą: Piotr Lenkiewicz (KO), przewodniczący komisji kultury w Radzie Miasta Torunia oraz Michał Jakubaszek (PiS). Spotkali się tutaj z Aleksandrą Mierzejewską, obecną dyrektor oraz Markiem Rubnikowiczem, byłym dyrektorem placówki, który kierował nią też w okresie dziewięciu krytycznych lat.

Radnych najbardziej interesowało bezpieczeństwo zbiorów. Po spotkaniu wydali komunikat, którego pełną treść prezentujemy poniżej. Generalnie, przedstawione radnym informacje i pokazane szczegóły techniczne zabezpieczeń uspokoiły ich.

- W trakcie spotkania analizowaliśmy zaistniałą sytuację, a także przeprowadziliśmy kontrolę raz z przedstawieniem zasad funkcjonowania bieżących procedur kontrolnych oraz z mechanizmów zabezpieczeń jakie funkcjonują w Muzeum Okręgowym. Z całym przekonaniem możemy stwierdzić, że zbiory naszego muzeum są chronione w stopniu odpowiednim, a procedury kontrolne są stosowane ze wzmożoną czujnością - przekazują radni.

Lenkiewicz i Jakubaszek w swoim komunikacie po spotkaniu kładą nacisk na głównego oskarżonego w sprawie kradzieży. "Wśród wielu wspaniałych pracowników Muzeum Okręgowego w Toruniu znalazł się jeden, który sprzeniewierzył się podstawowym zasadom i misji jaką cechuje zawód muzealnika. Najsłabszym ogniwem wszystkich procedur bezpieczeństwa i systemów zabezpieczeń okazał się jeden człowiek, który przedłożył rządzę wzbogacenia się ponad dziedzictwo kulturowe naszego miasta. Pozostajemy w przekonaniu, że wymiar sprawiedliwości doprowadzi do poniesienia przez tą osobę (i inne z nim współpracujące) stosownych konsekwencji i wymierzenia adekwatnych kar, a skradzione numizmaty uda się w całości odzyskać lub otrzymać odszkodowanie, które pozwoli na dokonanie zakupu równie cennych dzieł"- piszą.

Marek Rubnikowicz pożegnał się z miejską placówką dwa lata temu, w sierpniu 2020 roku. Co robi zawodowo obecnie? Dba o dziedzictwo całego regionu. Jest dyrektorem podległego samorządowi województwa (marszałkowi) Kujawsko-Pomorskiego Centrum Dziedzictwa w Toruniu.

Poznaj ciekawe grupy lokalne na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu

To nowa placówka, powstała w 2021 roku. "Najważniejszym celem nowopowstałej instytucji jest badanie i upowszechnianie materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego regionu Pomorza i Kujaw oraz kreowanie mechanizmów wzmacniających lokalną tożsamość opartą na lokalnych wyróżnikach" - czytamy na stronie Centrum.

Marek Rubnikowicz funkcję dyrektora objął tutaj bez konkursu. Takiego nie było. - Marszałek województwa powierzył mi zadanie stworzenia tego centrum i mianował dyrektorem. Jestem nim od czerwca ubiegłego roku - wyjaśnił nam w rozmowie telefonicznej Rubnikowicz.

WAŻNE. Oto cały komunikat radnych, wydany przez nich po spotkaniu w muzeum:

OŚWIADCZENIE RADNYCH
"Jako Radni Miasta Torunia wraz z pojawieniem się w obiegu medialnym informacji o bezprecedensowej kradzieży cennych monet ze zbiorów numizmatycznych Muzeum Okręgowego w Toruniu, niemal od razu, niezależnie od siebie, złożyliśmy stosowne wnioski i interpelacje w celu uzyskania wyjaśnień dotyczących m.in. bezpieczeństwa eksponatów pozostających w zbiorach Muzeum. We wszelkich działaniach jakie podejmowaliśmy na przestrzeni ostatnich miesięcy, kierowaliśmy się przede wszystkim troską o drogocenne dziedzictwo kulturalne Torunia, regionu oraz całego kraju, do których należą wszelkie zbiory, które od lat znajdują się pod opiekaną Muzeum Okręgowego.

Od pierwszych dni po naszych interwencjach byliśmy w stałym kontakcie z dyrekcją Muzeum Panią Aleksandrą Mierzejewską. Z własnej inicjatywy do grona osób, które włączyły się w proces udzielania stosownych wyjaśnień włączył się także poprzedni Dyrektor Muzeum Pan Marek Rubnikowicz. Wszelkie informacje w tym zakresie mogły zostać przekazane opinii publicznej dopiero po zakończeniu postępowania przygotowawczego przez Prokuraturę, z uwagi na tajemnicę śledztwa oraz wytyczne organów dochodzeniowo-śledczych.

W dniu 25 sierpnia 2022 r. doszło do spotkania z byłym i obecnym kierownictwem Muzeum, w trakcie którego analizowaliśmy zaistniałą sytuację, a także przeprowadziliśmy kontrolę raz z przedstawieniem zasad funkcjonowania bieżących procedur kontrolnych oraz z mechanizmów zabezpieczeń jakie funkcjonują w Muzeum Okręgowym. Z całym przekonaniem możemy stwierdzić, że zbiory naszego Muzeum są chronione w stopniu odpowiednim, a procedury kontrolne są stosowane ze wzmożoną czujnością. Zostaliśmy poinformowani, że postępowanie prowadzone przez Prokuraturę na wypadek naruszenia procedur nadzorczych, skutkujących przedmiotową kradzieżą, zostało umorzone, a tym samym potwierdzono, że procedury wdrożone i realizowane w Muzeum są prawidłowe.

Ustalenia śledczych jednoznacznie potwierdzają, że kradzieży dopuścił się pracownik Muzeum, który jak większość muzealników powinien z największą troską i dbałością opiekować się powierzonymi zbiorami. Wśród wielu wspaniałych pracowników Muzeum Okręgowego w Toruniu, znalazł się jeden, który sprzeniewierzył się podstawowym zasadom i misji jaką cechuje zawód muzealnika. Najsłabszym ogniwem wszystkich procedur bezpieczeństwa i systemów zabezpieczeń okazał się jeden człowiek, który przedłożył rządzę wzbogacenia się ponad dziedzictwo kulturowe naszego miasta.

Pozostajemy w przekonaniu, że wymiar sprawiedliwości doprowadzi do poniesienia przez tą osobę (i inne z nim współpracujące) stosownych konsekwencji wymierzenia adekwatnych kar, a skradzione numizmaty uda się w całości odzyskać lub otrzymać odszkodowanie, które pozwoli na dokonanie zakupu równie cennych dzieł".

-radni Piotr Lenkiewicz i Michał Jakubaszek.