Nad drukiem "Nowości" pracowano głównie nocami. Tak to wyglądało

Akurat trwała ożywiona dyskusja „mistrzów czarnej sztuki” na temat wyboru prezentu dla kolegi po fachu, zecera Janusza Lamparskiego, który w sobotę miał stanąć na ślubnym kobiercu. Wtrąciłem się do rozmowy podsuwając pomysł zredagowania i wydrukowania specjalnego wydania „Nowości” - gazety weselnej, która oprócz prezentu byłaby dodatkową atrakcją ślubnych uroczystości. Pomysł podchwycono.

Ojciec polecił mi przygotowanie makiety weselnych „Nowości”, bo sam musiał się zająć składaniem tekstów do piątkowego wydania dziennika toruńskiego. Na profesjonalnym arkuszu makiety nakleiłem winietę „Nowości” – tak rozpoczęła się moja praca redaktora, drukarza i wydawcy w jednej osobie.

Koledzy ojca, wykonując rutynowe czynności związane ze składem i łamaniem magazynowego wydania „Nowości”, podsuwali mi pomysły tematów do weselnej gazety. Prym wiódł pan Mieczysław Grzechulski - pomysłodawca wielu tekstów. Potem zabrałem się do wyszukiwania rysunków tematycznie pasujących do treści. Wyjąłem je ze skrzyni zawierającej stertę wykorzystanych już w druku metalowych klisz chemigraficznych.

Nad doborem tekstów czuwał dyżurny redaktor „Nowości”, który wykonując swoje obowiązki, w przerwach doradzał mi jak lepiej zredagować materiał. Poprawność sprawdzał dyżurny korektor, który także mi pomagał. Unikałem jedynie cenzora, aby ten nasz samowolny pomysł nie zakończył się wyrzuceniem kilku drukarzy z pracy. Takie były to czasy, gdy na każdy druk trzeba było mieć zezwolenie cenzury.

Obejrzyj specjalny film na 55-lecie "Nowości"

Po kilku godzinach intensywnej pracy nad zredagowaniem gazety weselnej, po naniesieniu poprawek, makieta była gotowa. Gotowy był także skład magazynowego wydania „Nowości” na piątek, sobotę i niedzielę (wówczas nie było sobotniego numeru). Wytłoczone na kalandrze matryce, jeszcze gorące, sterotyper pan Gumowski pakował do samochodu, którym dowożone były do drukarni Prasowych Zakładów Graficznych w Bydgoszczy, gdzie na ogromnych maszynach rotacyjnych odbywał się druk „Nowości”.

Zmęczeni drukarze przystąpili do składu i łamania „Nowości” weselnych. Mój ojciec zamieniał wcześniej napisane słowa tekstów w sterty metalowych wierszy odlewanych w ołowiu na linotypie. Ja te parzące w ręce sztabki przenosiłem do drugiej hali, gdzie metrampaż pan Edmund Żulewski zręcznie je przecinał i umieszczał w stalowej ramie drukarskiej, łamiąc format gazety. Następnie z metalowych czcionek składał tytuły tekstów i wkładał je pomiędzy drobne wiersze.

Ze względów technicznych format naszych weselnych „Nowości” został zmniejszony o połowę, bo stara prasa drukarska (która była przeznaczona do wykonywania próbnych odbitek korektorskich), miała roboczy format A3. Wreszcie skład weselnej gazety dobiegł końca.

Po wymianie kilku wierszy i zrobieniu odbitek próbnych, przystąpiliśmy z ojcem do druku naszego dzieła. Na ręcznej prasie umieściliśmy ciężką ramę ze składem złożonym z setek metalowych wierszy. Za pomocą ręcznego, gumowego wałka pokrywałem je farbą drukarską i nakładałem na wierzch arkusz papieru, który ojciec siłą swoich mięśni „prasował”.

Tak strona po stronie, uważając, aby nie odbić tekstu odwrotnie, wydrukowaliśmy jeden z najmniejszych w 35-letniej historii „Nowości” nakład liczący 100 egzemplarzy.

W końcu wszystkie użyte do druku wiersze metalu wrzuciliśmy do dużego pieca, gdzie zostały przetopione w sztaby ołowiu, które znowu zawisły na „łapach” linotypów. Nad ranem, potwornie zmęczony, wracałem z ojcem do domu, myśląc jak ciężka jest praca redaktorów, korektorów, drukarzy i wielu innych osób, dzięki którym możemy codziennie wziąć do ręki „Nowości” i... żal mi się zrobiło, gdy przechodząc obok rynku zobaczyłem przekupkę pakującą w „Nowości” jakieś ryby.