Toruńskie pierniki starają się o wpis. "Mówimy tu o zjawisku kulturowym"

Krakowskie szopkarstwo, pochód lajkonika, flisacy na Dunajcu - to tylko niektóre z tradycji, które znalazły się na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Tworzona od dziesięciu lat lista jest już długa, obejmuje kilkadziesiąt pozycji, i jest prowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Po przesłanym zgłoszeniu wnioski opiniuj Rada ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Już od ponad pół roku trwają starania o dołączenie do listy toruńskiego piernika. Jeszcze w listopadzie odbyło się pierwsze spotkanie depozytariuszy naszych tradycji piernikarskich z udziałem muzealników, cukierników, przewodników turystycznych, czy przedsiębiorców, którzy w swojej działalności odwołują się do korzennych specjałów.

- Tradycja jest w Toruniu na tyle szeroka i różnorodna, w dodatku nigdy nie zniknęła z historii miasta, że chcemy pokazać, że jest ona punktem wyjścia do wielu inicjatyw. Toruński piernik to nie tylko piernik spożywczy, ale pewnym zjawisko, które ma szeroki zasięg. To również formy piernikarskie, snycerskie rzemiosło, branża turystyczna, gastronomiczna, instytucje kultury. Po wielu dywagacjach ustaliliśmy więc, że będziemy się starali o wpis kultury toruńskiego piernika rozumianej właśnie jako cały szereg zjawisk, w dodatku bardzo różnorodnych. Możemy tu umieścić i dawne tradycje piernikarskie sięgające średniowiecza, i zjawiska będące punktem wyjścia dla tego, co w piernikarstwie dzieje się dzisiaj. Toruński piernik jest na tyle szerokim i ważnym zjawiskiem nie tylko dla naszego miasta, ale dla Polski, że mówimy tu o zjawisku kulturowym. Nikt nie wyobraża sobie przyjechać do Torunia i nie spróbować pierników. Są też zwyczaje wręczania piernika, czy przywożenia go sobie z Torunia - to też ważne tradycje, które są kultywowane od pokoleń. Do tego dochodzi symbolika przedstawień piernikowych, same formy piernikarskie - wylicza Małgorzata Mikulska-Wernerowicz, kierownik i kustosz Dział Historii Toruńskiego Piernikarstwa w Muzeum Okręgowym w Toruniu.

Ostatnie ze spotkań odbyło się w ubiegłym tygodniu. Toruńskie starania o wpis na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego odbywają się pod okiem delegatów z Narodowego Instytutu Dziedzictwa, którzy czuwają nad prawidłowością przygotowań.

- Pani Anna Baran z NID wskazała, że jednym z czynników, który musimy spełnić, są szerokie konsultacje społeczne, które musimy podjąć. Chcemy je przeprowadzić poprzez ankietę, którą przygotował dr Rafał Kleśta-Nawrocki z UMK i przedstawił na spotkaniu w ubiegłym tygodniu. Pytania opierają się bardziej na emocjach - dotyczą tego, czym jest dla nas piernik i czy ta tradycja jest dla mieszkańców miasta ważna. Jest też już przygotowana pierwsza wersja wniosku, na razie robocza, która, podobnie jak ankieta, zostanie zaprezentowana na naszej stronie internetowej. Będziemy prosić szersze grono mieszkańców o ich wrażenia - mówi Małgorzata Mikulska-Wernerowicz.

Co dalej? Obecna robocza wersja wniosku po konsultacjach społecznych może jeszcze ulec pewnym zmianom, ale jeśli finalnie zostanie zaakceptowana przez osoby uczestniczące w kolejnych spotkaniach w Muzeum Okręgowym w Toruniu, wówczas możliwe będzie ostateczne złożenie wniosku.

- Prace są na tyle zaawansowane, że mamy nadzieję, że jest to kwestia kilku miesięcy - kończy Małgorzata Mikulska-Wernerowicz.

W przypadku wpisu tradycji piernikarskich na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w dalszej perspektywie czasowej Toruń mógłby aspirować do wpisu na listę międzynarodową - procedura byłaby tu podobna, jak przy wpisie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W pierwszej kolejności konieczny jest jednak wpis krajowy.

Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu