WOŚP: Podczas sobotniego zwiedzania Fortu XV zebrano 615 zł

W sobotniej wycieczce do Fortu XV początkowo miało wziąć udział maksymalnie 40 osób, jednak kiedy już zaczęliśmy zapisy szybko okazało się, że liczbę zwiedzających będzie trzeba pomnożyć razy dwa, albo nawet i trzy. Przewodnicy forteczni okazali się jednak przewidujący, ściągnęli posiłki i dzięki temu zwiedzaliśmy fort podzieleni na grupy.

Wielkie zainteresowanie bardzo cieszy, ale nie dziwi. Warownia na Rudaku jest bardzo interesująca i zarazem niedostępna. Właścicieli fortu nie trzeba było jednak przekonywać, aby z okazji finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy pozwolili nam zajrzeć do środka. Państwu Aleksandrze i Rafałowi Predenkiewiczom, bo do nich właśnie fort należy, serdecznie za to dziękujemy.

Hasło z dawnych lat

Szturm najmłodszego i zarazem największego toruńskiego fortu głównego rozpoczął się w sobotę przed godz. 14. Warownia została zaatakowana przez dwie grupy. Pierwsza z nich, prowadzona przez przewodnika Kamila Tomczyka, szybko zniknęła we wnętrzach fortu. Druga, pod wodzą Adama Kowal-kowskiego, została nieco dłużej na dziedzińcu, gdzie zresztą doskonale widać ślady niemal wszystkich zakrętów fortecznej historii. Poczynając od 1882 roku, czyli wyrytej nad bramą daty budowy, przez wymalowane na ścianie hasło „Niech żyje pokój”, pamiętające zapewne jeszcze lata 40. i 50. ubiegłego wieku, po napisy i budowle z czasów, kiedy z fortu wypływało wino. O tych wydarzeniach, których śladów dostrzec nam się nie udało, opowiadali przewodnicy.

- Tu gdzie teraz stoimy, w 1943 roku odbyły się nietypowe zawody sportowe - tłumaczył stojąc na fortecznym majdanie Adam Kowalkowski. - Jak państwo wiecie, podczas okupacji forty lewobrzeżnej części Torunia Niemcy wykorzystali jako elementy obozu jenieckiego. W Forcie XV przetrzymywani byli m.in. Australijczycy i to oni właśnie zbudowali w tym miejscu bieżnię, boisko, piaskownicę do skoków, a na stokach siedzenia dla publiczności. Zawody zostały udokumentowane, kilka lat temu Paweł Bukowski, który zajmuje się badaniem dziejów obozu, otrzymał z Australii zestaw zrobionych wtedy zdjęć.

Jedyny taki w Toruniu

Fort, który w zimowej szacie prezentuje się niezwykle malowniczo, jest jedyną tego typu budowlą w Toruniu w pełni dwuwałową.

- Poza wałem ze stanowiskami dla artylerii, poniżej mamy jeszcze jeden, który podczas walki miał służyć piechocie - wyjaśnia Adam Kowalkowski. - Przy okazji warto pamiętać o tym, że sto lat temu żołnierz na tym stanowisku miał doskonałe pole widzenia. W odległości kilkuset metrów od fortu nie mogło rosnąć ani jedno drzewo. Sytuacja zmieniła się dopiero po I wojnie światowej, kiedy wartość bojowa fortów artyleryjskich znacznie spadła. Wystarczyło przecież, aby nadleciał samolot, zrzucił kilka bomb i fort już był wyłączony z boju. Polacy, którzy przejęli toruńskie forty w 1920 roku, zamienili je więc na koszary i magazyny, nie zwracając już takiej uwagi na utrzymanie przedpola.

Zobacz także: Prezydent chce konkursu na budynek sądu

Podczas wycieczki można się było dowiedzieć również wielu innych ciekawych rzeczy, m.in. tego, co się może stać, kiedy w powietrze wylatuje forteczna prochownia. Spacer był więc ciekawy i owocny - do skarbonek obu wolontariuszek WOŚP, które zresztą przeszły cały szlak, trafiło w sumie 615 złotych i 82 grosze. Bardzo dziękujemy!

Raport na aukcji

Zbiórka pieniędzy na WOŚP trwa nadal w Internecie. W poniedziałek, wśród przedmiotów jakie na Allegro licytuje toruński sztab Orkiestry, pojawi się egzemplarz „Społecznego raportu na temat stanu Twierdzy Toruń”. Raport został niedawno napisany i wydany przez toruński oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, którego przedstawicielami byli m.in. nasi przewodnicy.