Nie od razu Fort IV zbudowano. Są na ten temat różne kwity...

[break]
Fort przy ulicy Chrobrego 86 w Toruniu ma za sobą burzliwe dzieje. Wiosną 1927 roku swój tragiczny finał miała tu jedna z największych afer szpiegowskich II RP. Na terenie pruskiej warowni zostali rozstrzelani dwaj zdrajcy: Piontek i Urbaniak. Dziś jest to jednak jeden z najlepiej zachowanych i z pewnością najlepiej utrzymanych fortów zewnętrznego pierścienia toruńskiej twierdzy. Jako jedyny jest w pełni dostosowany do zwiedzania, opowieści o tym, jak powstawał, będzie więc można posłuchać w komfortowych warunkach.

Niebywała okazja ku temu trafi się w sobotę, w samo południe. Wtedy swoją premierę będzie miał ósmy tom „Atlasu Twierdzy Toruń”, poświęcony właśnie tej warowni. O forcie i publikacji opowiedzą jej autorzy, uczestnicy spotkania zapewne będą mogli połączyć teorię z praktyką, zwiedzając zbudowany w latach 1878-1884 obiekt.

- Mało kto wie, że fort był podczas budowy testowany przy okazji zorganizowanej w 1882 roku gry wojennej - mówi Lech Narębski, współredaktor i współautor wydanego właśnie tomu.

Manewry oraz zadania taktyczne jakie niemieckie dowództwo przewidziało dla fortu, opisał w Atlasie Marcin Wichrowski z Muzeum Twierdzy Kostrzyn i on też o tym podczas sobotniego spotkania opowie.

Mało kto wie również, że Fort IV jest na tle wszystkich obiektów fortecznych w Polsce budowlą bardzo wyjątkową. Jak dotąd, podróż do fortecznych korzeni sprawia badaczom duże problemy. W polskich i niemieckich archiwach, z których zasobów korzystają autorzy toruńskiego Atlasu, zachowało się bardzo niewiele dokumentów dotyczących powstawania poszczególnych obiektów.

- Archiwalia dotyczące budowy Fortu IV są tymczasem niezwykle bogate - mówi Lech Narębski. - Pokazują całą logistykę procesu inwestycyjnego: wykupy gruntów, kontrakty z wykonawcami, korespondencję z nimi. To nieprawdopodobnie bogaty materiał.

W Toruniu i Berlinie zachowało się do naszych czasów sporo planów warowni oraz dokumentów dotyczących jej przebudowy prowadzonej praktycznie do wybuchu pierwszej wojny światowej. Ze względu na bogactwo archiwalnych skarbów, w przyszłości będzie trzeba pomyśleć o tym, aby fortecy z ulicy Chrobrego poświęcić jeszcze jeden tom Atlasu.

Tymczasem, nie wybiegając aż tak w przyszłość, polecamy Państwu sobotnią premierę ósmego zeszytu ATT, poświęconego budowie Fortu IV. Spotkanie rozpocznie się w sobotę o godz. 12 przy ul. Chrobrego 86. Wstęp wolny.