Rodzinna renta po zmarłym. Czym jest i komu przysługuje? Kto jest uprawniony do renty rodzinnej?

Jak już zaznaczyliśmy, prawa do renty rodzinnej pojawiają się po śmierci członka rodziny. Uprawnionych do renty rodzinnej może być kilka osób. Należy jednak pamiętać, że przede wszystkim możliwa jest do uzyskania renta rodzinna po śmierci osoby z ustalonym prawem do emerytury lub też renty z tytułu niezdolności do pracy. Co istotne, renta rodzinna bez względu na wiek jest przyznawana również wtedy, gdy nie otrzymuje się tych świadczeń - trzeba jednak spełniać warunki niezbędne do tego, aby uzyskać jedno z tych świadczeń. Kluczowe jest to, że potencjalnie dostępna jest emerytura lub renta.

Istnieje wyraźna zależność na polu wychowanie dzieci a renta rodzinna. W praktyce bowiem uprawnienie do renty rodzinnej przysługuje zarówno dzieciom własnym, jak i dzieciom przysposobionym oraz dzieciom drugiego małżonka. Tu muszą być spełnione następujące warunki renty rodzinnej dla dzieci. Świadczenie przysługuje:

1. Do ukończenia 16 lat;
2. Do ukończenia nauki w szkole - w przypadku ukończenia już 16 roku życia. Trwa to jednak nie dłużej niż do osiągnięcia 25 roku życia. To oznacza, że dostępna jest też renta rodzinna dla studentów.
3. Niezależnie od wieku, jeśli dziecko jest całkowicie niezdolne do pracy bądź też do samodzielnej egzystencji - dotyczy to również sytuacji, gdy jest całkowicie niezdolne do pracy w okresach wskazanych wcześniej.

Renta rodzinna dla członków rodziny dotyczy także dzieci przyjętych na wychowanie oraz utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości. Mogą to być również wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci. Świadczenie renty rodzinnej nie obejmuje jednak dzieci przyjętych na utrzymanie i wychowanie w ramach rodzinnego domu dziecka lub też rodziny zastępczej.

Dostępna jest również renta rodzinna dla wdowy, która spełniła jeden z następujących warunków:

1. Po śmierci męża osiągnęła 50 lat lub jest niezdolna do pracy.
2. Wychowuje co najmniej jedno z dzieci wnuków bądź też rodzeństwa, które są uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu. Warunkiem jest to, że nie przekroczyły one 16 roku życia, a w przypadku kontynuacji nauki, nie ukończyły 18 roku życia. Warunek wieku nie obowiązuje, jeśli sprawuje się pieczę nad dzieckiem z całkowitą niezdolnością do samodzielnej egzystencji i całkowicie niezdolnym do pracy lub całkowicie niezdolnym do pracy i uprawnionym do renty rodzinnej. Wnuki i rodzeństwo są uwzględniani w procesie przyznawania renty. W takim przypadku nie będzie już uwzględniona renta rodzinna dla studentów.
3. Wdowa lub rozwiedziona małżonka, która w dniu jego śmierci nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, może otrzymać prawo do renty rodzinnej, o ile spełnia warunki z punktu 1 i 2, a jednocześnie w dniu śmierci męża miała prawo do alimentów - ustalone ugodą sądową lub wyrokiem.
4. Wdowa bez spełnienia punktów 1 lub 2 i bez niezbędnych źródeł otrzymania może otrzymywać rentę rodzinną po śmierci męża przez od chwili zgonu, a także w okresie uczestniczenia w szkoleniu umożliwiającym pozyskanie odpowiednich kwalifikacji (nie dłużej niż przez 2 lata od śmierci męża).

Należy przy tym pamiętać, że wdowiec również korzysta z tych przepisów w takim samym stopniu.

Istnieje też coś takiego jak renta wdowia. Co do zasady renta wdowia przysługuje do końca życia - również skorzysta z niej wdowiec, jeśli to jego małżonka pierwsza umrze.

Jak się okazuje, przepisy prawa uznają, że również rodzice mogą liczyć na świadczenie pieniężne w postaci renty rodzinnej. Nie tylko małżonek wdowa lub wdowiec, ale także rodzice zmarłego są wliczani w poczet osób, którym takie prawo przysługuje. Kogo dokładnie ma się tu na myśli? W myśl ustawy rodzice to również ojczym, macocha, a także osoby przysposabiające. Renta przyznana rodzicom opiera się na tych samych zasadach.

To ZUS wypłaca rentę rodzinną. Istnieje tu konkretna zależność pozwalająca na ocenę tego, ile wynosi wsparcie dla pań oraz pociech po śmierci najbliższego. Jest bezpośrednia korelacja odnosząca się do świadczenia zmarłego a renta rodzinna ZUS stanowi pewien procent oryginalnego świadczenia. Wszystkim członkom rodziny przysługuje łączna renta rodzinna i kwota renty rodzinnej jest zależna od tego, ile osób z niej może korzystać. Może wynieść ona:

• 85% świadczenia zmarłego - jeśli wniosek o rentę rodzinną dotyczy jednej osoby uprawnionej.
• 90% świadczenia zmarłego - jeśli rozliczenie renty rodzinnej dotyczy dwóch osób.
• 95% świadczenia zmarłego - Tu rozliczenie renty rodzinnej obejmuje co najmniej trzy osoby uprawnione.

Nie każdy może liczyć na wysokie świadczenie. Jaka jest dopuszczalna kwota najniższej renty rodzinne? Przepisy prawa uwzględniają również tę kwestię. Najniższa renta rodzinna w Polsce od 1 marca 2023 roku wynosi 1588,44 zł brutto i jest równa minimalnej emeryturze. Sytuacje z rentą rodzinną nie mogą więc wiązać się z sytuacją, w której świadczenie będzie niższe od minimalnej emerytury. Tym samym też świadczenia zmarłego a renta rodzinna podlegają corocznej waloryzacji emerytalnej.

Każdy uprawniony chciałby otrzymać rentę rodzinną. Jednak czasem osoby, które pobierają rentę rodzinną, mogą utracić do tego prawo. Może mieć miejsce zawieszenie renty rodzinnej lub też zmniejszenie tego świadczenia. Wysokość renty rodzinnej jest zależna od tego, czy ma miejsce np. dorabianie do renty rodzinnej. Renta rodzinna ZUS może być zawieszona, jeśli dochody przekraczać będą 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zawieszona renta rodzinna może być ponownie przyznana, jeśli przestaniemy przekraczać limit kwotowy dorabiania. Nie ma więc miejsca strata renty.

Osoby, które dorabiają oraz pobierają rentę rodzinną, będą miały pomniejszone świadczenie, jeśli ich przychody mieszczą się w zakresie od 70% do 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - w takim przypadku kwota renty rodzinnej będzie obniżona o kwotę przekraczającą owe 70%.

Renta rodzinna dla członków rodziny nie jest przymusowa. Może mieć miejsce zarówno odmowa renty rodzinnej, jak i chcemy zrezygnować z tego świadczenia. Ustawa o emeryturach wyraźnie wskazuje, że można zrezygnować z renty rodzinnej. Pomocy w tej kwestii, podobnie jak przy ponownym uzyskaniu prawa do renty udzieli również prawnik od renty rodzinnej. Odmowa renty rodzinnej nie jest ostateczna.

Temat renty rodzinnej warto zamknąć wskazaniem, że emerytura lub renta po mężu jest przyznawana po złożeniu wniosku. To można zrobić za pomocą formularza ERR do ZUS. Renta przyznana rodzicom, podobnie jak i wdowie to renta rodzinna ZUS - jest wypłacana:

• Za pośrednictwem poczty;
• Na rachunek bankowy;
• Poprzez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową.

Małżonek wdowa lub wdowiec mogą liczyć na świadczenie pieniężne w szczególności wtedy, gdy problemem jest niezdolność do pracy.