Toruń. Dlaczego kamienice wyremontowane dzięki programowi rewitalizacji, nadal stoją puste? [Zdjęcia]

Zobacz wideo: Budowa linii tramwajowej na JAR

Kilka tygodni temu pisaliśmy o kamienicy przy ulicy Mickiewicza 57, która została wyremontowana w ubiegłym roku dzięki funduszom z programu rewitalizacji. Miały w niej powstać mieszkania dla osób niesamodzielnych, ale chociaż rusztowania wokół budynku już dawno zniknęły, obiekt nadal stoi pusty. Jak się wtedy dowiedzieliśmy, wykonawca musiał poprawić kilka usterek, zaś pierwsi lokatorzy mieli się wprowadzić we wrześniu. Ten już się kończy, a lokatorów nie widać.

- Pozostały jeszcze drobne poprawki wewnątrz budynku - wyjaśnia Anna Kulbicka-Tondel, rzeczniczka prezydenta Michała Zaleskiego. - Kolejne spotkanie odbiorowe, kończące wszystkie prace zostało zaplanowane na przyszły tydzień. Wówczas również zostaną przeprowadzone wymagane przeglądy, a budynek zostanie przekazany użytkownikom. W październiku zostaną wręczone klucze do mieszkań oraz nastąpi uroczyste otwarcie i uruchomienie wsparcia w dziennym domu pobytu.

W ramach gminnego programu rewitalizacji została również odnowiona kamienica przy ul. Bydgoskiej 74. Budynek pochodzi z 1905 roku i jest bardzo ładnym kawałkiem historii Torunia. W latach międzywojennych jego właścicielem był Aleksander Florow-Bułhak, wujek Inny Florow-Bułhak, która do historii przeszła jako Ina Benita. Słynna przedwojenna aktorka związana była z Toruniem nie tylko dzięki "Ludziom Wisły" Aleksandra Forda.

Mieszkania u pana Aleksandra wynajmowali w tamtych czasach m.in. Zygmunt Knothe – architekt i konserwator zabytków, Władysław Klank - wiceprezes Sądu Apelacyjnego, a w latach 20. inżynier Mieczysław Kruszewski. W latach 30. kapitan Kruszewski został szefem Fortyfikacji Wybrzeża Morskiego Dowództwa Marynarki Wojennej. Budował stanowiska artylerii na Oksywiu i przede wszystkim - zajmował się fortyfikowaniem Westerplatte. Teraz powstały w niej mieszkania chronione dla samodzielnych wychowanków pieczy zastępczej oraz mieszkania wspomagane dla osób w kryzysie bezdomności. Tutaj również prace już się zakończyły, ale ludzi, dla których obiekt ten został wyremontowany, nie widać.

- Kamienica znajduje się w trakcie procedury odbiorowej, wykonawca dokonuje drobnych poprawek - tłumaczy Anna Kulbicka-Tondel. - Aktualnie trwają procedury związane z zakupem wyposażenia do mieszkań. Szacuje się, że do końca roku mieszkania zostaną zasiedlone.

Kolejny adres na toruńskiej mapie rewitalizacji - Podgórska 2. Zabytkowa willa położona na obrzeżach Parku Tysiąclecia pochodzi z końca XIX wieku. Jego projekt powstał w 1897 roku, jednak nieznacznie różni się od willi.

- Willa służyła komendantom toruńskiego poligonu - mówił nam kiedyś Adam Kowalkowski z Muzeum Twierdzy Toruń.

Poza samym budynkiem mieszkalnym komendant miał do dyspozycji jeszcze wozownię i niewielką stajnię. Program rewitalizacji zakładał, że w wyremontowanej willi powstaną mieszkania dla niesamodzielnych seniorów. Remont się zakończył, co się tam teraz dzieje?

- W budynku prowadzone są przez wykonawcę drobne prace naprawcze, budynek ma zostać przekazany do końca miesiąca - mówi rzeczniczka prezydenta. - Wyposażono wszystkie mieszkania, udekorowano wnętrza. Przekazanie kluczy oraz uroczyste otwarcie i uruchomienie wsparcia w dziennym domu pobytu nastąpi w październiku.

Wiśnią na tym torcie jest kamienica przy Bydgoskiej 50-52, jeden z najcenniejszych i najbardziej okazałych zabytków Bydgoskiego Przedmieścia. Secesyjna perła zbudowana przez specjalistę od luksusowych kamienic, toruńskiego budowniczego Konrada Schwartza, według projektu bardzo cenionego biura projektowego Erdmann & Spindler. Berlińczycy zaprojektowali składającą się z dwóch części i zbudowaną w dwóch etapach kamienicę, którą w 1901 i 1904 roku pochwalili się na łamach literatury fachowej. Byli ze swojego dzieła naprawdę dumni, zwracali uwagę m.in. na to, że czerpali z toruńskich tradycji budowlanych.

Konrad Schwartz z rodziną zamieszkał przy Bydgoskiej 50, natomiast mieszkania przy Bydgoskiej 52 przeznaczył na wynajem. W latach międzywojennych mieszkał tu m.in. doktor Tadeusz Sokołowski, pułkownik, weteran I Brygady Legionów, a poza tym jeden z pionierów transfuzjologii w Polsce. W Toruniu utworzył wtedy pierwszą w Polsce Wojewódzką Stację Urazową przy Szpitalu na ul. Batorego. Podczas II wojny światowej zajmował się rannymi w bitwie o Monte Cassino. Był też jednym z współtwórców Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie w Edynburgu, a po wojnie - Akademii Medycznej w Szczecinie.

Przy Bydgoskiej 52 mieszkał również Zbigniew Wahl, architekt miejski, któremu Toruń zawdzięczał m.in. budynek najnowocześniejszego w II RP dworca autobusowego, projekt gmachu Sądu Apelacyjnego (dziś Wydziału Fizyki UMK) czy bardzo efektowne przeszklone wiaty przystanków tramwajowych.

Dawny dom Schwartzów zostanie po remoncie przeznaczony na cele kulturalne, zaś druga część będzie pełniła funkcje społeczne. Pierwotnie prace miały się zakończyć jesienią 2021 roku, wcześniej jednak remont był przez wiele lat odkładany, co się teraz mści. Koszty okazały się wyższe, prace nadal trwają, jednak można już odetchnąć z ulgą bez obaw, że nadchodzącej zimy zabytek może nie przetrwać.

Kiedyś znakiem rozpoznawczym tej kamienicy były charakterystyczne dachówki. Poza tym klatkę schodową kamienicy nr 50 zdobił m.in. piękny witraż. Jego pozostałości ewakuował przed laty profesor Tajchman. Czy dachówki i witraż do domu Schwartzów powrócą?

- Oczywiście, dachówki będą odtworzone, nasz nadzór konserwatorski bardzo tego pilnuje. Witraż także będzie odtworzony - zapewnia Anna Kulbicka-Tondel.

Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu