Ulotny urok starówki

Unikatowy drewniany balkon przy ulicy Strumykowej rozpadał się przez wiele lat, aż wreszcie kilka miesięcy temu zniknął. Nie tylko jemu w mieście pełnym zabytków nikt na czas nie pospieszył z pomocą.

<!** Image 3 align=none alt="Image 188098" sub="Takie odchylenie od pionu nie wróży tej rzeźbie długiego żywota [Fot.: Jacek Smarz]">Od kilku lat często i bardzo zachwycamy się na naszych łamach pracami konserwatorskimi, dzięki którym toruńska starówka odzyskuje swój blask. Niestety, tym blaskom towarzyszą również cienie, których również nie można pomijać.

Balkon zdemontowano

Pierwszy z nich można zobaczyć na ścianie kamienicy przy ulicy Strumykowej (zdjęcie dolne po lewej). Dosłownie, ponieważ po bardzo okazałym drewnianym balkonie, który przez wiele lat powoli się tu rozpadał, został dziś tylko cień na murze.<!** reklama>

- Ponieważ stan techniczny tej konstrukcji zagrażał życiu i zdrowiu, właściciel ją zdemontował. Elementy zostały jednak zachowane i czekają na lepsze czasy - mówi Mirosława Romaniszyn, miejski konserwator zabytków. - Odtworzenie tego balkonu jest technicznie możliwe, mamy jego inwentaryzację z czasów, gdy jeszcze stał.

<!** Image 4 align=right alt="Image 188098" sub="Różne cienie przeszłości przy Strumykowej [Fot.:Grzegorz Olkowski]">Jest zatem jakieś światełko nadziei, właściciel kamienicy chce jej drewnianą ozdobę odtworzyć. Jak długo jednak będzie trzeba czekać, aż te dobre czasy przyjdą? Czy zniszczone elementy balkonu tę próbę czasu wytrzymają? Problem ten już kilka lat temu mógł zostać pozytywnie rozwiązany.

- Ten balkon był w Toruniu absolutnie unikatowy, jedyny taki na starówce, dodatkowo jeszcze w miejscu doskonale wyeksponowanym - mówi Lech Narębski, były miejski konserwator zabytków. - Jakieś dziesięć lat temu w budżecie miasta były zarezerwowane pieniądze na remont, ale ostatecznie do niego nie doszło, ponieważ nie zgodził się na to wiceprezydent Zbigniew Fiderewicz, który pytał mnie, jak zabezpieczę wkład gminy w prywatną własność. Trudno mi było na to w zadowalający sposób odpowiedzieć. Przecież właściciel tego balkonu z Torunia by go nie wywiózł.

Napisy zamalowano

Do listy ulotnych pamiątek toruńskiej starówki dopisujemy jeszcze dawne napisy reklamowe.

Kiedyś na murach kamienic było ich mnóstwo, co widać chociażby na przedwojennych zdjęciach. Do dziś prawie wszystkie pospadały razem z tynkiem bądź zniknęły pod warstwami nowej farby podczas remontów.

Na Zachodzie właściciele ozdobionych w ten sposób kamienic bardzo często takie pamiątki konserwują, u nas jednak jak dotąd nikt się podobną troską nie wykazał. W ubiegłym roku konserwatorom w ostatniej chwili udało się uratować przed zamalowaniem szyld zakładu braci Schillerów z ulicy Piernikarskiej (zdjęcie dolne z prawej), jedną z bardzo nielicznych takich pamiątek do dziś jeszcze zachowanych na starówce.

<!** Image 5 align=none alt="Image 188098" sub="Różne cienie przeszłości przy Piernikarskiej [Fot.: Grzegorz Olkowski]">Dzban urywa się razem z uchem

Zaczęliśmy od zniszczonej ciekawostki drewnianej i na takiej skończymy.

Kilka miesięcy temu pisaliśmy o fatalnej kondycji jednego z drewnianych dzbanów zawieszonych na ścianie kamienicy na rogu Rynku Nowomiejskiego i ulicy Prostej. Dzbany są bardzo ciekawe, choćby ze względu na to, że można je zobaczyć na kronice filmowej z wyzwolenia Torunia w 1945 roku. Wśród szybko następujących po sobie krótkich sekwencji czasami trudno rozpoznać sfilmowane miejsca, ale dzięki uchwyconym przez kamerę dzbanom nie ma wątpliwości, że tłum zgromadzony przed sklepem stoi właśnie na Rynku Nowomiejskim.

Kronikę można zobaczyć w internecie, wszystkim miłośnikom starego Torunia gorąco ją więc polecamy, między innymi ze względu na to, że utrwalone na taśmie drewniane ozdoby, niedługo pewnie będzie można oglądać wyłącznie na starych filmach i zdjęciach.