Legenda toruńskiego sportu będzie miała nowy grób. Ceremonia odbędzie się 12 maja na cmentarzu św. Jerzego

Obejrzyj wideo: Znamy największą atrakcję Bella Skyway Festival 2023

- To była niesamowita przygoda! - mówi Michał Gordon ze Stowarzyszenia Ognisko Miłośników Biegania TKKF Rekreacja, który był inicjatorem akcji. Przypomnijmy w największym skrócie: Józef Stogowski, wszechstronny sportowiec, bramkarz hokejowej reprezentacji Polski na igrzyskach w 1928, 1932 i 1936 roku, zmarł w trakcie II wojny światowej. Jego grób szybko został zapomniany i zaniedbany, po czym ustąpił miejsca nowym mogiłom, a w Toruniu z biegiem lat zupełnie zanikła pamięć, gdzie w ogóle się znajdował. Gordon rozpoczął poszukiwania właściwej lokalizacji m.in. w archiwach, jednak dawna numeracja grobów nie miała przełożenia na tę, która obowiązuje dziś.

Prawdziwy przełom nastąpił, gdy do naszej redakcji zgłosiła się pani Małgorzata Horst-Müller i opowiedziała historię jej mieszkającego w Kanadzie pradziadka Józefa Krysińskiego, dziś 95-letniego, który jako syn przyjaciela wielu przedwojennych toruńskich hokeistów był obecny na pogrzebie Józefa Stogowskiego. Pan Józef w trakcie swojej ostatniej wizyty w Toruniu zapisał nazwiska widniejące na grobach wokół miejsca, które zapamiętał jako miejsce pochówku legendarnego sportowca. Właśnie w ten sposób udało się ustalić, gdzie niegdyś znajdował się grób hokeisty.

- Jakie jest prawdopodobieństwo, że ktoś mieszkający poza Polską przeczyta właściwy artykuł w "Nowościach", pokaże go swojemu pradziadkowi żyjącemu w Kanadzie, a ten pradziadek będzie zapewne już ostatnim żyjącym uczestnikiem pogrzebu Stogowskiego sprzed 83 lat? To jakiś niesamowity zbieg okoliczności, a jednak tak właśnie się stało - nie kryje emocji Michał Gordon.

Po odnalezieniu właściwej lokalizacji na dobre ruszyła zbiórka pieniędzy na nowy symboliczny grób sportowca. Dzięki przychylności księdza Marka Rumińskiego, proboszcza parafii św. Janów, która zarządza tą częścią cmentarza św. Jerzego, wskazane miejsce zostało przyznane bez żadnych opłat, a zbiórka prowadzona przez Stowarzyszenie Ognisko Miłośników Biegania TKKF Rekreacja miała na celu zebranie środków na samą mogiłę.

- Józef Stogowski nie zdobył medalu olimpijskiego, jednak nadal jest rozpoznawalny wśród torunian. W trakcie zbiórki zdarzało się, że ktoś zaczynał opowiadać, że jego rodzice lub dziadkowie znali go osobiście. Dziękuję prezesom klubów, którzy wpuścili nas na mecze, żebyśmy prowadzili zbiórkę. Byliśmy na koszykówce, siatkówce, żużlu i przede wszystkim na hokeju, gdzie fani najbardziej otworzyli swoje serca i portfele. Łącznie udało się zebrać ponad 7 tysięcy złotych. Akcję wsparły także Urząd Miasta Torunia i Urząd Marszałkowski, którym też chcę podziękować za pomoc. Szczególnie dziękuję jednak Sławomirowi Kruszkowskiemu, który jako toruński radny niezmordowanie walczył o środki z miasta i województwa, a także sam uczestniczył w prowadzonej kweście. Rozliczenie jeszcze trwa, ale część środków zapewne pozostanie w rękach stowarzyszenia, więc wystarczy ich na upamiętnienie Józefa Stogowskiego także tablicą na kamienicy, w której mieszkał. Mamy również inne pomysły - chcemy ufundować tablice dla Józefa Wiśniewskiego oraz Melanii Sinorackiej, pierwszej toruńskiej olimpijki, bo w tym roku mija setna rocznica jej urodzin - przedstawia plany Michał Gordon.

Miejsce pod nowy grób Józefa Stogowskiego jest już gotowe, do czego przyczyniła się Fundacja Muzeum Historyczno-Wojskowego w Toruniu z Piotrem Oleckim na czele. W przyszły piątek, 12 maja, o godzinie 16 na cmentarzu św. Jerzego odbędzie się uroczystość odsłonięcia i poświęcenia mogiły. Symboliczny grób będzie się znajdował w południowo-wschodniej części nekropolii, w pobliżu znanego grobu rodziny Szumanów.

- Wysłaliśmy zaproszenia do prezesów wszystkich klubów, które nam pomogły, oraz do AZS-u Poznań, bo Józef Stogowski był związany także z tym klubem. Zaproszenie trafiło także do Polskiego Komitetu Olimpijskiego i już otrzymaliśmy potwierdzenie, że przyślą delegację. Ponadto poprosiliśmy komendanta Garnizonu Toruń o asystę wojskową, gdyż Stogowski był weteranem I wojny światowej i kawalerem orderu Virtuti Militari. Naturalnie obecni będą też prezydent Michał Zaleski i marszałek Piotr Całbecki - wylicza zaproszonych gości Michał Gordon.

A my dodajemy na koniec, że nie ma ryzyka, że po ceremonii nowy grób wybitnego sportowca stopniowo znów popadnie w zapomnienie. Wspomniana Fundacja Muzeum Historyczno-Wojskowego w Toruniu zadeklarowała stałą opiekę nad mogiłą.

Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu