Pewność struktur

<!** Image 1 align=left alt="http://www.nowosci.com.pl/img/glowki/nalaskowski_aleksander.jpg" >Podstawą działania każdego systemu społecznego, każdej jego zorganizowanej struktury, jest stabilność i wynikająca z niej niezawodność. Dynamika życia przypomina trochę skok w dal. Zanim sportowiec weźmie rozbieg, zanim poleci na zadziwiającą wszystkich odległość, to wie, że tam, gdzie wymierzył, że właśnie tam jest stabilna, twarda i niewzruszona belka, od której się odbije. Można więc powiedzieć, że im bardziej chcemy poszaleć (w najlepszym tego słowa znaczeniu), im bardziej chcemy dokonać rozwojowego skoku, tym lepiej musimy odczuwać pewność otaczających nas ram i ich trwałość.

<!** reklama>I na odwrót. Jeśli otaczające nas struktury są słabe i niepewne, to nasze ruchy stają się skrępowane, a aktywność ogranicza się do spraw często doraźnych i mało rozwojowych.

Po raz któryś słuchałem o zawodności czy wręcz nieprofesjonalizmie działania numeru alarmowego 112. Zamiast natychmiastowej reakcji na informację o wypadku drogowym i możliwych ofiarach, stara śpiewka z dopytywaniem „nazwisko, imię, numer telefonu, adres&” a potem „przełączam pana do pogotowia” i tam znowu to samo& Byłem świadkiem, gdy kierowca dzwonił pod 112, by poinformować, że na poboczu płonie auto i otrzymał pouczenie, aby dzwonił do straży. Oczywiście, w takich przypadkach ufność do stabilności tej pomocowej struktury spada niemal do zera.

W każdym społeczeństwie istnieją tradycyjnie struktury, budzące najwyższe zaufanie. Jedną z nich jest wojsko od lat lokujące się w rankingach wiarygodności i uczciwości na czołowym miejscu. Ostatnie wydarzenia, niemal jakby wyjęte ze scenariusza filmowego, poważnie tą strukturą zachwiały. Na oczach widzów doszło do dramatycznego seansu zakończonego wystrzałem z pistoletu, a zaraz potem do wylania się brudów, których nikt z nas tam się nie spodziewał. Ważna, także w skali międzynarodowej, struktura zachwiała się i pewnie za sprawą nowych rewelacji, które nas jeszcze czekają, straci swoją wiarygodność.

Podobnie jest ze szkołą. To przykład struktury, której stabilność jest niemal bez przerwy naruszana. Raz dowiadujemy się, że sześciolatki idą do szkoły, innym razem, że nie idą, teraz przebąkuje się coś o pięciolatkach czy likwidacji gimnazjum. A rodzice maluchów kręcą głową z niedowierzaniem, bo nie wiedzą, jak planować dalsze życie. Pójście dziecka do szkoły zmienia funkcjonowanie rodziny.

Obserwowane ożywienie „zakupowe” przed świętami było przykładem naszego życia chwilą, teraźniejszością. Społeczeństwo „długofalowe” oszczędza, planuje roztropną przyszłość. Ale do tego potrzebna jest bezwzględna stabilność najważniejszych struktur, takich jak konstytucyjność działania władzy, system bankowy, opieka zdrowotna, system emerytalny, szkolnictwo, armia, policja. Są stabilne?