Osiedle Niepodległości zamiast Jaru: takie są kulisy tej decyzji toruńskich radnych

Obejrzyj: Odkrywamy Toruń. Spacerkiem po Chełmińskim i Mokrem

Przypomnijmy, że projekt uchwały dotyczący osiedla w północnej części Torunia pojawił się w minioną środę - dzień przed sesją Rady Miasta. Wyszła z nim grupa radnych – część z klubu Koalicji Obywatelskiej oraz z klubu Prawa i Sprawiedliwości. Za Osiedlem Niepodległości, czyli nową oficjalną nazwę dla tzw. Jaru, ostatecznie głosowało 15 osób. To ośmioro radnych klubu KO, pięcioro - PiS oraz dwoje z klubu radnych prezydenta Michała Zaleskiego. Przeciw było siedmioro radnych - troje z KO i czworo „prezydenckich”. Jeden radny klubu PiS i jeden „prezydencki” wstrzymali się od głosu.

Wsparcie dla projektu większej części najliczniejszego w Radzie Miasta klubu KO nie powinno dziwić. Toruńscy działacze dominującej w KO Platformy Obywatelskiej już w 2017 roku, podczas zorganizowanych przez Urząd Miasta konsultacji społecznych dotyczących nazwy osiedla, byli bardzo aktywni. Co ciekawe - znacznie bardziej od miejscowych działaczy PiS, chociaż to ta partia zaproponowała przyjętą przez Sejm w 2016 roku ustawę o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego. Wspomniane konsultacje były jej konsekwencją - bo Jar to skrót od jednostki Armii Radzieckiej, która niegdyś w północnej części miasta stacjonowała. W ich trakcie działacze PO mocno lansowali nazwę „Osiedle Wolności”. Wtedy nie przyniosło to efektu. We władzach miasta zwyciężyła bowiem opinia, by z decyzją o nazwie poczekać aż wielkie osiedle będzie w większym stopniu zaludnione i z większą liczbą mieszkańców ją wybrać podczas konsultacji. Nieoficjalnie od działaczy PO można usłyszeć, że wtedy i obecnie na załatwieniu tej sprawy zależało przede wszystkim jednemu z liderów partii – marszałkowi Piotrowi Całbeckiemu. Od lat nie kryje, że nazwa wielkiego, nowoczesnego osiedla w jednej ze stolic województwa nie powinna się kojarzyć z Armią Radziecką. Czyli by nie był to Jar.

Teraz przeciwnicy Jaru uznali, że argumentów przybyło im z agresją na Ukrainę armii rosyjskiej, będącej spadkobierczynią Armii Radzieckiej. Autorzy projektu uchwały podkreślali także, że chcą docenić broniących niepodległości Ukraińców. Wojenne okoliczności – ich zdaniem – usprawiedliwiają nagły i niezwykle szybki tryb załatwienia sprawy. Nie da się ukryć, że one im także sprzyjały – jest spore prawdopodobieństwo, że w kolejnych konsultacjach, tak jak w 2017 roku, wygrałby Jar, który bardzo mocno wrósł w świadomość torunian.

Te argumenty padły także podczas posiedzenia klubu KO przed czwartkową sesją Rady Miasta. Gościł na nim marszałek Całbecki. Przekonywał do głosowania za Osiedlem Niepodległości. Rzecznikiem tej nazwy stał się przede wszystkim radny Łukasz Walkusz. Wręcz firmował go jako przedstawiciel grupy radnych nie tylko KO, ale i PiS. Łączy go z marszałkiem bliskość poglądów i… miejsce pracy. Jest dyrektorem Departamentu Organizacyjnego Urzędu Marszałkowskiego. Za Osiedlem Niepodległości głosowali też inni radni KO mocno z marszałkiem związani: Krystyna Żejmo-Wysocka (dyrektor Departamentu Spraw Społecznych i Zdrowia UM), Maciej Krużewski (prezes spółki samorządu województwa: Kujawsko-Pomorska Agencja Innowacji), Bartłomiej Jóźwiak (wicedyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnienia) i Michał Wojtczak (do niedawna pracownik spółki Kujawsko-Pomorski Fundusz Pożyczkowy). Do ich głosów doszły te trojga innych radnych KO - Jakuba Hartwicha, Michała Rzymyszkiewicza i Józefa Wierniewskiego. Pozostali radni KO: Margareta Skerska-Roman, Piotr Lenkiewicz i Bartosz Szymanski byli przeciw.

Równolegle pomysł, by w obecnych okolicznościach osiedlu inną niż Jar nazwę nadać, narodził się też w klubie PiS. Orędownikami tego, oczywiście z powodów – nazwijmy je - ideowo-historycznych byli przede wszystkim Michał Jakubaszek i Wojciech Klabun. Oprócz nich z klubu PiS za Osiedlem Niepodległości zagłosowali Katarzyna Chłopecka, Dagmara Tuszyńska i Karol Maria Wojtasik (Dariusz Mądrzejewski wstrzymał się od głosu).

Autorzy projektu uchwały mogli też poczuć przychylność prezydenta Michała Zaleskiego. Od lat nie krył, że ma problem z określeniem północnej części Torunia. Mówił o niej, podkreślając brak oficjalnej nazwy: „tzw. osiedle Jar”. Teraz prezydent pozytywnie zaopiniował projekt, czego zapowiedzią było niedawne usunięcie przez służby miejskie z obrzeży osiedla tabliczek „Jar”. Podobnie jak zastąpienie napisu „Osiedle Jar” na wyświetlaczach autobusów MZK linii nr 10 i 20 napisem „Strobanda” (to nazwa pętli przy ulicy Strobanda, na której na osiedlu kończą one kursy). W myśl opinii prezydenta Zaleskiego, czyli za Osiedlem Niepodległości, z radnych „jego” klubu głosowali jednak tylko Danuta Zając i Witold Waczyński (Jacek Krzyżaniak wstrzymał się od głosu, a Jan Ząbik był nieobecny).

Spora część radnych „prezydenckiego” klubu nie szczędziła krytyki autorom projektu. Kamila i Jarosław Beszczyńscy, Sławomir Kruszkowski oraz Marcin Czyżniewski wytykali choćby to, że proponowana nazwa nie była konsultowana z mieszkańcami osiedla. Ocenili ją także jako niefortunną. Ta różnica w opiniach między nimi a prezydentem to oczywiście spora ciekawostka. Znaczenia jednak nie miała, bo szable policzono już przed sesją - było jasne, że radni KO i PiS zapewnią projektowi większość w Radzie Miasta i nazwa „Osiedle Niepodległości” zostanie zaakceptowana.
Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu