Hitler, Stalin, Göring, Świerczewski, Marchlewski, Nowotko - to historyczni patroni toruńskich ulic. Z drugiej strony, w 1981 roku pojawiły się ulice kard. Wyszyńskiego i Konstytucji 3 Maja.
<!** Image 2 align=right alt="Image 130323" sub="Ulica Chełmińska wielokrotnie traciła i odzyskiwała swą historyczną nazwę / Fot. Adam Zakrzewski">- Po 1945 roku nowe nazwy ulic nadawały drogą uchwały miejskie rady narodowe - tłumaczy dr Krzysztof Kopiński, historyk UMK i przedstawiciel Towarzystwa Miłośników Torunia w Komisji Kultury Rady Miasta decydującej o patronach ulic. - To swoiste pranie mózgu, które miało na celu umacnianie świadomości obywateli i przypominanie o ideowych przodownikach. Realizowano politykę historyczną w duchu socjalizmu i komunizmu.
Swoją ulicę miał więc w latach 50. sam Józef Stalin (Al. Stalina - dzisiejsza Bydgoska), a reprezentacyjny deptak, ul. Szeroką przechrzczono na ul. Stalingradzką. Na fali odwilży po 1956 roku władze miejskie zrezygnowały z tych patronów, ale pozostały inne kontrowersyjne nazwy.
<!** reklama>Patronami toruńskich ulic byli m.in. zaprzeczający istnieniu genów wpływowy w ZSRR pseudonaukowiec Trofim Łysenko, publicysta i ideolog Związku Patriotów Polskich Alfred Lampe, działacz komunistyczny i konspirator Janek Krasicki czy ekonomista i współtwórca Międzynarodówki Komunistycznej Julian Marchlewski. Istniały jednak również nazwy zupełnie niezwiązane z socjalistyczną propagandą.
<!** Image 3 align=right alt="Image 130323" sub="„Kopernik” nie zmienił adresu - ul. 22 Lipca to dziś Żółkiewskiego">- Był przecież Bulwar Filadelfijski, Wały gen. Sikorskiego, a w 1981 roku na Rubinkowie powstały ulice Konstytucji 3 Maja i zmarłego miesiąc wcześniej kardynała Stefana Wyszyńskiego - mówi dr Kopiński. - Po 1989 roku ludzie często wstydzili się mieszkać na ulicach nawiązujących do okresu PRL, więc w latach 90. przeprowadzono dekomunizację ich nazw. W innych miastach, głównie na Śląsku, taki proces napotykał niekiedy na problemy. W Gliwicach do dzisiaj jest ul. Władysława Gomułki, Hanki Sawickiej czy Róży Luksemburg, bowiem mieszkańcy w ankiecie nie zgodzili się na zmiany. Z komunistycznymi, ale i poniemieckimi nazwami walczy Instytut Pamięci Narodowej.
<!** Image 4 align=right alt="Image 130323" sub="Szosę Chełmińską przechrzczono w PRL na ulicę Nowickiego">W Toruniu nazwy związane z nazizmem zmieniono tuż po wojnie, ale podczas okupacji niemieckiej powstały ulice Adolfa Hitlera, dowódcy Luftwaffe Hermanna Göringa, organizatora przyłączenia Gdańska do Rzeszy Alberta Forstera czy wielkich mistrzów Zakonu Krzyżackiego, m.in. Ulricha von Jungingena.
Teraz i dawniej
- plac Św. Katarzyny - plac Świerczewskiego - Katherinengasse
- plac Teatralny - plac Armii Czerwonej - Theaterplatz
- ulica Chełmińska - Dzierżyńskiego - Kulmerstr.
- Legionów - Zjednoczenia - Ludendorffstr.
- Hallera - Marchlewskiego - Heinrich-von-Plauen-Str.
- Żółkiewskiego - 22 Lipca - Werkstr.
- Nazwy kolejno: dzisiejsza, w PRL, podczas II wojny światowej
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
