Lichwa wysokiego ryzyka

„Koniec kłopotów finansowych” - reklamuje się firma, u której zdesperowana torunianka szukała ratunku. Prawie pozbyła się dachu nad głową.

<!** Image 2 align=right alt="Image 148810" sub="- Uratowałam mieszkanie, ale niewiele brakowało, by stało się inaczej - przyznaje Maria Zagórska / Fot. Jacek Smarz">Takich osób jest coraz więcej. Częściowo same są sobie winne.

Maria Zagórska jako wychowanka domu dziecka dostała mieszkanie. Kilka lat temu podupadła na zdrowiu. Wyszła z choroby, ale popadła w długi. Ulotkę oferującą pomoc ludziom w trudnej sytuacji znalazła w drzwiach.

- Zadłużyłam się w bankach, u ludzi. Musiałam oddać. Wybrałam „Consensus”, żeby się ratować - mówi kobieta. - Najpierw usłyszałam, że nie spełniam warunków i nie mogą mi udzielić pożyczki. Coś pani posiada? - zapytał za kolejnym razem właściciel firmy. - Tylko mieszkanie - odpowiedziałam.

<!** reklama>Spisali notarialną umowę, w której pani Maria zastawiła swoje M-3 na osiedlu Na Skarpie za 30 tys. pożyczki, którą zobowiązała się spłacić w ciągu pół roku. Odsetki spłacała, ale całą kwotę oddała kilka miesięcy po terminie. A wtedy właściciel firmy nie chciał już przyjąć pieniędzy. Chciał mieszkanie albo 150 tys. zł kary, do czego upoważniała go podpisana przez obie strony umowa. Pani Maria czuła się oszukana, bo ustnie zapewniał, że opóźnienie w spłacie jest dopuszczalne. Poszła do biura poselskiego, na policję, zawiadomiła prokuraturę. Ta umorzyła postępowanie, wychodząc z założenia, że po co podpisywała taką umowę. Sprawę sądową (zakwestionowanie zbyt jednostronnej umowy) Maria Zagórska jednak wygrała. Toruński Sąd Okręgowy uznał, że właściciel „Consensusu” ma się wypisać z księgi wieczystej i oddać 3 tys. zł.

- Uratowałam mieszkanie, ale niewiele brakowało, by stało się
inaczej - przyznaje kobieta.

Właściciel firmy „Consensus” Józef Brynkus nie kryje zdenerwowania.

- Przegrałem w sądzie, więc to ja jestem poszkodowany - twierdzi. - Wiedziała, na co się decyduje, a teraz robi z siebie ofiarę. Żaden bank nie chciał jej udzielić kredytu. Nie mogłem pożyczyć bez zabezpieczenia. Sam na to wziąłem kredyt. Klientka przychodziła, prosiła. To nie była pochopna decyzja. Nie zrobiłem nic, czego mógłbym się wstydzić. Każdy chce zarobić. Każdy ma swój biznes.

Obie strony czują się poszkodowane. Tymczasem Urząd Ochrony Konsumentów i Konkurencji, widząc taką potrzebę zaczął prowadzić rejestr klauzul niedozwolonych. Jest ich ponad 1700. Wśród nich są umowy finansowe, w których „kara” jest niewspółmiernie wysoka do „winy”. Przygotowywana jest też tzw. ustawa antylichwiarska, czyli nowelizacja kodeksu cywilnego, chroniąca konsumentów. - Spotkałem się już z podobną sytuacją - zaznacza Karol Posochowicz z biura Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Toruniu. - Wiele osób w pełni ufając zapewnieniom podpisuje niekorzystne dla siebie, sprytnie skonstruowane umowy. Nie są w stanie przewidzieć konsekwencji.

Dlaczego ludzie decydują się na taki układ?

- Do parabanków zgłaszają się osoby, które nie mają zdolności kredytowej, a koniecznie potrzebują pieniędzy. Takich ludzi jest coraz więcej. Możliwość otrzymania pożyczki przy minimum formalności jest kusząca i osłabia ich czujność. Od sądu zależy, jak to potraktuje - dodaje Karol Posochowicz. - Nie wszystkie jednak sprawy trafiają do sądu.