Toruń. "Biedronka" nie dba o zabytek! Średniowieczne malowidła toną w śmieciach i kurzu

W 2011 roku, przy okazji wprowadzania się do kamienicy Szerokiej 22, sieć Jeronimo Martins zorganizowała konferencję prasową, podczas której zapewniała, że sklep w historycznych wnętrzach będzie sklepem wyjątkowym. Na konferencji pojawił się także temat gotyckich malowideł, dotąd odpowiednio eksponowanych w likwidowanym wówczas sklepie obuwniczym. W "Biedronce" polichromie również miały być widoczne, ale dość szybko okazało się, że są regularnie zasłaniane przez kolejne regały z towarem.

I o ile ich przesłanianie to tylko i aż brak szacunku dla dziedzictwa Torunia, o tyle to, co zobaczyliśmy w sklepie ostatnio, każe bić na alarm - malowidła liczące sobie 650 lat toną w śmieciach. Dolna część polichromii odgrodzona jest szybą, która ma pełnić rolę ochronną. Za szybą zalegają natomiast rozmaite kartony, papiery i inne śmieci. Nie jest to coś, co spadłoby w to miejsce w jeden dzień - mamy zdjęcia z maja, mamy też z czerwca, a śmieci przy malowidłach są na nich dokładnie te same. Jedyne co się zmienia, to rosnąca na nich warstwa kurzu.

WIĘCEJ ZDJĘĆ OBECNEGO STANU MALOWIDEŁ >>> TUTAJ <<<

Sama szyba ochronna, delikatnie mówiąc, też nie wygląda dobrze, gdyż jest rozbita. Za pomocą taśmy klejącej przylepiono na niej pomarańczowy karton informujący o uszkodzeniu, jednak ten też jest już podarty, co do reszty dopełnia obrazu biedronkowych zaniedbań.

Co na to Emanuel Okoń? Miejski konserwator zabytków, przyznaje, że temat powraca.

- Niestety, sprawa nie jest nowa i pracownicy Biura MKZ już kilkakrotnie interweniowali w podobnych kwestiach. Należy jednak nadmienić, że zarówna sama kamienica, jak i polichromie ścienne, nie są wpisane indywidualnie do rejestru zabytków nieruchomych (kamienica), jak i ruchomych (malowidła ścienne) województwa kujawsko-pomorskiego. Tym niemniej podjęto interwencję w aktualnie zgłoszonej sprawie u właściciela obiektu - zapewnił Emanuel Okoń.

Pracownicy sieciowych sklepów wywiadów nie udzielają, więc do "Biedronki" wybraliśmy się w roli zwykłego zaniepokojonego mieszkańca, gdzie usłyszeliśmy, że o śmieciach przy malowidłach nie było wiadomo, bo są zasłonięte regałami z towarem. Po kilku dniach przekonaliśmy się jednak, że nawet mimo tego zgłoszenia śmieci w dalszym ciągu nie zniknęły.

Już oficjalnie przesłaliśmy więc do biura prasowego sieci "Biedronka" zapytanie o ryzyko zniszczenia cennych polichromii w toruńskim sklepie. Spytaliśmy także o rozbitą szybę, ciągłe przesłanianie malowideł sklepowym towarem mimo dawnych zapewnień, że nic takiego się nie wydarzy, a także o fakt braku sprzątania tej przestrzeni i zalegające na terenie sklepu kurz i kartony. Do tematu wrócimy po otrzymaniu odpowiedzi.

Kamienicy przy ul. Szerokiej 22 poświęcono sporo miejsca w książce "Średniowieczne malowidła ścienne w kamienicach mieszczańskich Starego i Nowego Miasta Torunia" napisanej przez Monikę Jakubek-Raczkowską i Juliusza Raczkowskiego przy współpracy Tomasza Kowalskiego. Znani toruńscy badacze średniowiecznej sztuki napisali m.in. o fragmencie polichromii, wokół których zaczęły zalegać śmieci, datując go mniej więcej na 1370 rok.

Malowidła przedstawiają trzy pary średniowiecznych zakochanych w strojach dworskich. Między poszczególnymi parami są widoczne także postaci dzikich mężów na kozłach. Całość zamyka od dołu pas przedstawionych naprzemiennie króliki i psy myśliwskie.

- Kompozycja dolnego fryzu na ścianie zachodniej czerpie ze sfery wyobrażeń związanych z ideałem Hohe minne (miłości dworskiej): sięga do wysokiej literatury, arystokratycznej ikonografii miłosnej oraz wzorców artystycznych z kręgu dworskiego. Integruje toposy ogrodu miłości, dialogu o miłości, daru serca, oblężenia zamku miłości, polowania oraz porwania damy przez dzikiego męża. Jest to najpewniej dość złożony dworski moralitet na temat miłości oraz związanych z nią wyborów i konfliktów - interpretowali Raczkowscy.

W okresie powstania malowideł kamienica przy dzisiejszym adresie Szeroka 22 pozostawała w rękach rodziny von Datteln, w tym m.in. toruńskiego rajcy Hermana von Datteln. Niewykluczone więc, że właśnie z inicjatywą tego rodu należy wiązać namalowanie polichromii poruszających wątki arystokratyczne i często pojawiające się w tym okresie na zachodzie Europy.

Więcej informacji z Torunia i okolic przeczytasz >>>TUTAJ<<<<